Aνακοίνωση του Κινήματος Δημοκρατίας για το μνημειακό συγκρότημα της μάχης της Κρήτης

Στον Γαλατά θυσιάστηκε η μνήμη. Και κανείς δεν λογοδότησε.

Εδώ και δεκαετίες, οι πολίτες της Κρήτης – και όχι μόνο – περιμένουν. Περιμένουν ένα μνημείο που δεσμεύτηκαν πολλοί ότι θα χτίσουν, εγκαινίασαν ακόμα περισσότεροι, αλλά δεν ολοκλήρωσε κανείς. Μια αυτονόητη πράξη τιμής και ιστορικής ευθύνης, για τη Μάχη της Κρήτης, μετατράπηκε σε ακόμα ένα σύμβολο πολιτικής ανευθυνότητας, εγκατάλειψης και βαθιάς αδιαφορίας.

Στον λόφο του Γαλατά, δεν στέκει ένα μνημείο, αλλά το αποτύπωμα της αποτυχίας των κυβερνήσεων, των περιφερειαρχών, των νομαρχών και κάθε αρμόδιου που «το είχε στο μυαλό του», αλλά ποτέ στην καρδιά και τη συνείδησή του.

Η Μάχη της Κρήτης (20 Μαΐου – 1 Ιουνίου 1941) υπήρξε μία από τις πιο σημαντικές συγκρούσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν η πρώτη μαζική αεραπόβαση στην ιστορία του πολέμου, όπου οι ναζί εξαπέλυσαν μια τεράστια επίθεση με αλεξιπτωτιστές για να καταλάβουν το στρατηγικής σημασίας νησί. Ήταν όμως και η πρώτη φορά που οργανωμένος στρατός συνάντησε τόσο μαζική αντίσταση από άμαχο πληθυσμό. Γέροι, γυναίκες και παιδιά στάθηκαν πλάι στους Συμμάχους – Βρετανούς, Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς – και πολέμησαν με ό,τι είχαν.

Η αντίσταση των Κρητικών εξέπληξε τους Γερμανούς και προκάλεσε τεράστιες απώλειες στον εχθρό. Τόσο μεγάλες, που ο Χίτλερ απαγόρευσε στο εξής κάθε επιχείρηση μεγάλης κλίμακας με αλεξιπτωτιστές. Το κόστος για τους Κρητικούς όμως ήταν τεράστιο: μαζικές εκτελέσεις, ολοκαυτώματα χωριών, ανελέητη τρομοκρατία.

Η Μάχη της Κρήτης δεν ήταν απλώς μια πολεμική επιχείρηση. Ήταν το προανάκρουσμα της ελληνικής Εθνικής Αντίστασης και ένα παγκόσμιο σύμβολο του αγώνα κατά του φασισμού. Και όμως, στον τόπο αυτής της μάχης, δεν υπάρχει ούτε ένας ολοκληρωμένος χώρος τιμής και μνήμης.

Πέρασαν πάνω από τριάντα χρόνια από τότε που μπήκε ο θεμέλιος λίθος – πανηγυρικά – από τον κρητικό πατέρα του σημερινού Πρωθυπουργού. Πέντε εκατομμύρια ευρώ δαπανήθηκαν – σύμφωνα με τους τότε προϋπολογισμούς – για να μείνει ένα τσιμεντένιο κουφάρι να σκουριάζει δίπλα σε ένα νεκροταφείο. Ούτε μια επιγραφή πια, ούτε ένας άνθρωπος να θυμίζει γιατί αυτό το κτίριο ανεγέρθηκε.

Οι περισσότερες χώρες που σέβονται την ιστορία τους, χτίζουν μνημεία για να θυμούνται. Εμείς χτίζουμε ερείπια για να ξεχνάμε.

Το μνημείο εγκαταλείφθηκε από κυβερνήσεις που έδωσαν υποσχέσεις για “ελάχιστο χρόνο ολοκλήρωσης” – αλλά πέρασαν δεκαετίες. Από νομάρχες και περιφερειάρχες που δεν ήξεραν, δεν προλάβαιναν, είχαν στο μυαλό τους κάτι πιο απλό. Οι πλάκες με τα ονόματα των πεσόντων συμμάχων δεν φτιάχτηκαν ποτέ. Στην Κρήτη της λεβεντιάς και της μνήμης, χάθηκε η ντροπή πριν χαθεί η μνήμη.

Όχι άλλες δικαιολογίες. Όχι άλλη προσβολή.

Το Κίνημα Δημοκρατίας δεν πρόκειται να αποδεχθεί ότι η τιμή στους νεκρούς της Μάχης της Κρήτης είναι “φαραωνική πολυτέλεια”. Δεν πρόκειται να επιτρέψει να μείνει άλλο αυτή η ντροπή κρυμμένη πίσω από προφάσεις.

Απαιτούμε:

• Την άμεση επανεκκίνηση και ολοκλήρωση του Μνημειακού Συγκροτήματος.

• Πραγματική ένταξη της μνήμης σε ένα ζωντανό σχέδιο ιστορικής, πολιτιστικής και τουριστικής πολιτικής για την Κρήτη.

Η Μάχη της Κρήτης αξίζει ένα μνημείο ισάξιο της σημασίας της. Όχι μόνο για να τιμήσουμε τους πεσόντες, αλλά για να υπενθυμίσουμε στις επόμενες γενιές ότι ο φασισμός νικιέται μόνο όταν οι λαοί αποφασίζουν να σταθούν όρθιοι – ακόμη και άοπλοι.

Στη Νορμανδία και το Βερντέν της Γαλλίας αλλά και παντού στον κόσμο, τα μνημεία για τις ήττες της ναζιστικής Γερμανίας και τις νίκες των λαών αποτελούν πόλο έλξης για επισκέπτες ώστε να μαθαίνουμε, να θυμόμαστε να συγκινούμαστε.

Στον Γαλατά, θυμόμαστε μόνο τη σιωπή.

Εμείς επιλέγουμε να θυμόμαστε. Και να χτίζουμε· όχι απλώς μνημεία, αλλά τη μνήμη. Από την αρχή. Μαζί με τους πολίτες.