Ανησυχία των καθηγητών του Πολυτεχνείου Κρήτης για την λειτουργία των δημόσιων πανεπιστημίων

Με μεγάλη ανησυχία και προβληματισμό παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα μια σειρά κυβερνητικών εξαγγελιών για νομοθετικές παρεμβάσεις που αφορούν τη λειτουργία των δημόσιων πανεπιστημίων – εξαγγελίες που ευαγγελίζονται την “καταπολέμηση της βίας” που υποτίθεται ότι μαστίζει τα πανεπιστήμια, και που πολλές φορές διαμηνύονται ως “τελεσίγραφα” προς πρυτάνεις και την Ακαδημαϊκή κοινότητα εν γένει.

Ως ΔΣ του Ενιαίου Συλλόγου Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΕΣΔΕΠ) του Πολυτεχνείου Κρήτης, ως ακαδημαϊκοί πολίτες και δάσκαλοι, επιθυμούμε να ξεκαθαρίσουμε ότι τα όποια περιστατικά βίας μέσα στο Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι αντικειμενικά λίγα, σε πολλές περιπτώσεις εκπορεύονται από άτομα εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας, και τυγχάνουν της άμεσης καταδίκης από τα μέλη και τους φορείς της ακαδημαϊκής κοινότητας. Θα μπορούσαν, άρα, θεωρούμε να αντιμετωπιστούν εντός της πανεπιστημιακής κοινότητας – ειδικά αν λειτουργούσε πραγματικά το αυτοδιοίκητο, και υπήρχε η απαιτούμενη χρηματοδότηση για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά δομές ελέγχου και αποτροπής της βίας που το κάθε ΑΕΙ θα μπορούσε να δημιουργήσει με βάση της ιδιαίτερες ανάγκες του. Οι εξαγγελίες για μέτρα “τάξης και ασφάλειας” είναι αποπροσανατολιστικές και προσχηματικές/επικοινωνιακές, με γνώμονα, πολύ φοβόμαστε, την αλλαγή της πολιτικής ατζέντας. Κάποιες δε από αυτές είναι νομικά και ηθικά προβληματικές.1
Τονίζουμε ότι τα όποια περιστατικά βίας εντός των ΑΕΙ, δεν είναι επ’ ουδενί το νούμερο ένα πρόβλημα του Ελληνικού Δημόσιου Πανεπιστημίου. Αντιθέτως, μερικά από τα κύρια προβλήματα του Ελληνικού Δημόσιου Πανεπιστημίου είναι:
- η έλλειψη επιστημονικού προσωπικού και προσωπικού εν γένει
- η έλλειψη υποδομών και η γήρανση των υπαρχόντων
- η μισθολογική απαξίωση του μόνιμου προσωπικού, επιστημονικού και μη, όλων των βαθμίδων
- ειδικά για τα μέλη ΔΕΠ να σημειώσουμε ότι οι μισθοί τους είναι σε επίπεδα….2003, και ανταγωνίζονται επάξια τις υποτροφίες διδακτορικών αλλά και μεταπτυχιακών φοιτητών στην Ευρώπη (ενώ είναι σαφώς μικρότεροι από υποτροφίες διδακτορικών φοιτητών στην Βόρεια Αμερική)
- η μισθολογική απαξίωση, η αβεβαιότητα, πολλές φορές η μη αμειβόμενη εργασία και η απουσία ασφαλιστικών δικαιωμάτων πολλών νέων ερευνητών καθώς και μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών
- ας αναρωτηθεί λοιπόν ο καθένας, πως περιμένουμε να μείνουν οι νέοι επιστήμονες στην χώρα, και πως να αναστραφεί το brain drain;
- η υποχρηματοδότηση του δημόσιου πανεπιστήμιου εν γένει
- ο ασφυκτικός έλεγχος και παρεμβατισμός από το κράτος, που δεν επιτρέπει για δεκαετίες να λειτουργήσει πραγματικά το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο
- η γραφειοκρατία που επιμένει, καθώς σειρά ρυθμίσεων ή μή ρυθμίσεων τη συντηρούν
Ως εκ τούτων, το ΔΣ του ΕΣΔΕΠ του Πολυτεχνείου Κρήτης ζητάει από την κυβέρνηση:
- Να μην καταθέσει την «αυτοματοποιημένη» ρύθμιση περί διαγραφής φοιτητών.
- Να ακούσει τις προτάσεις των ίδιων των ΑΕΙ για την ασφάλειά τους.
- Να σταματήσει να αντιμετωπίζει το δημόσιο πανεπιστήμιο ως πρόβλημα αντί για θεσμικό πυλώνα της κοινωνίας.
- Να επενδύσει ουσιαστικά στα δημόσια ΑΕΙ, ξεκινώντας από την πλήρη κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών.
- Να σεβαστεί την ακαδημαϊκή ελευθερία και το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων.
Επίσης, το ΔΣ του ΕΣΔΕΠ-ΠΚ δεσμεύεται να διοργανώσει το προσεχές διάστημα – σε ημερομηνία κατάλληλη για την εξασφάλιση της μεγιστοποίησης της συμμετοχής – μία Ημερίδα για τα Φλέγοντα Ζητήματα του Ελληνικού Πανεπιστημίου, ώστε να ακουστούν προβληματισμοί και να προταθούν λύσεις για τα προβλήματα αυτά. Στην Ημερίδα θα ήταν χαρά μας να συμμετάσχουν, και θα τους απευθύνουμε σχετική πρόσκληση:
- Οι Πρυτανείες και τα Συμβούλια Διοίκησης των ΑΕΙ της Κρήτης
- Οι Σύλλογοι Εργαζομένων (μελών ΔΕΠ, ΕΔΙΠ, Διοικητικών Υπαλλήλων, άλλων) των ΑΕΙ της Κρήτης
- Οι Σύλλογοι Φοιτητών των ΑΕΙ της Κρήτης
- Εκπρόσωποι της Περιφέρειας Κρήτης
- Εκπρόσωποι των Δήμων της Κρήτης που φιλοξενούν Τμήματα ΑΕΙ
- Εκπρόσωποι των Διευθύνσεων των άλλων βαθμίδων της εκπαίδευσης στο νησί μας
- Εκπρόσωποι των Ενώσεων Γονέων των Δήμων του νησιού μας
- Όλοι οι ενδιαφερόμενοι πολίτες
Το ΔΣ του ΕΣΔΕΠ-ΠΚ
1 Αναφέρθηκε ως πιθανή ρύθμιση η αναστολή φοίτησης και διαγραφή φοιτητών σε περίπτωση οποιασδήποτε καταδίκης τους, για παραπτώματα ή αδικήματα που δεν έχουν σχέση με την ακαδημαϊκή ζωή! Μια τέτοια ρύθμιση εγείρει σοβαρά ζητήματα παραβίασης του τεκμηρίου αθωότητας, καθώς επιβάλλει βαρύτατη διοικητική κύρωση προτού ολοκληρωθεί η δικαστική διαδικασία.Παράλληλα, παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας, καθώς η κύρωση της διαγραφής είναι –στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων- δυσανάλογη σε σχέση με τη φύση και τη βαρύτητα της ποινικής υπόθεσης.Θυμίζουμε ότι το ελληνικό κράτος αναγνωρίζει και υποστηρίζει την πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση ακόμα και για άτομα που εκτίουν ποινές φυλάκισης, ως μέσο αναμόρφωσης και κοινωνικής επανένταξης.Είναι λοιπόν οξύμωρο νομικά και ηθικά προβληματικό να αφαιρείται το δικαίωμα στη μόρφωση από φοιτητές που έχουν καταδικαστεί και ακόμα περισσότερο από φοιτητές που βρίσκονται στο στάδιο δικαστικής διερεύνησης!