ΕΥΔΑΠ: «Σαφάρι» για την εξοικονόμηση νερού - Πρόβλεψη κατανάλωσης με τεχνητή νοημοσύνη

«Σαφάρι» για την εξοικονόμηση νερού με το βλέμμα στραμμένο στην ανάκτηση και την επαναχρησιμοποίηση του ύδατος για αρδευτική ή βιομηχανική χρήση ξεκινά η ΕΥΔΑΠ εκτιμώντας ότι με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να καλύψει για 14 ημέρες την υδροδότηση της Αττικής από νερό που σήμερα πάει χαμένο καταλήγοντας στη θάλασσα από την Ψυττάλεια αλλά και τα υπό κατασκευή Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) στην ανατολική Αττική.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΕλλάδα | 13.04.2025 21:46Λασίθι: Τραυματίστηκε γυναίκα στο σπήλαιο Περιστεράς - Μεγάλη επιχείρηση της πυροσβεστικής

Η επαναχρησιμοποίηση του νερού σε συνδυασμό με την αντικατάσταση των υδρομετρητών με «έξυνπους», κίνηση που υπολογίζεται ότι θα μειώσει ακόμα και στο μισό τις διαρροές αποτελούν βασικά χαρτιά στο οπλοστάσιο των δύο μεγάλων εταιριών ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας, της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ.

Στην κατεύθυνση αυτή και στο πλαίσιο εφαρμογής του επενδυτικού πλάνου ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας, η ΕΥΔΑΠ προχωρά τη δημιουργία τριών ΚΕΛ στην Ανατολική Αττική. Οπως εξήγησε ο πρόεδρος της εταιρίας, Γιώργος Στεργίου, κατά την ενημέρωση των δύο επιτροπών Περιβάλλοντος και Καινοτομίας της Βουλής, θα είναι η πρώτη φορά στη χώρα μας που με πολύ οργανωμένο τρόπο το νερό που θα παράγεται από την επεξεργασία του λύματος, αντί να επιστρέφει στη θάλασσα θα χρησιμοποιείται για άρδευση. «Αυτό σημαίνει ότι θα υποκαθιστά το νερό που σήμερα οι αγρότες της Αν. Αττικής τραβάνε από τον υδροφόρο ορίζοντα ή ακόμα χειρότερα παίρνουν από πόσιμο νερό», επεσήμανε.

Η ΕΥΔΑΠ διεξάγει ήδη μελέτη για τον τρόπο, με τον οποίο θα αξιοποιείται το ανακτημένο νερό στην Ανατολική Αττική για άρδευση. Υπολογίζεται ότι από τα ΚΕΛ σε Ραφήνα, Σπάτα και Κορωπί θα μπορούν να παραχθούν 48.000 κ.μ. την ημέρα, με δυνατότητα η ποσότητα αυτή να αυξηθεί σε 75.000 κ.μ. ημερησίως το 2040 με τις απαραίτητες επεκτάσεις των ΚΕΛ. Η ποσότητα αυτή καλύπτει κατά την αρδευτική περίοδο, που είναι περί τους 8 μήνες τον χρόνο, 8,8 εκατ. κ.μ. ετησίως και σε δεύτερη φάση 14 εκατ. ετησίως, δίνοντας τη δυνατότητα άρδευσης σε αρχική φάση περίπου 16.000 στρεμμάτων καλλιεργήσιμης έκτασης και περίπου 25.000 στρεμμάτων το 2040. Η ποσότητα νερού που θα διασωθεί αντιστοιχεί σε περίπου 14 ημέρες υδροδότησης της Αττικής.

Η ΕΥΔΑΠ μάλιστα φαίνεται να κερδίζει το στοίχημα της χρήσης ανακτημένου νερού έχοντας πείσει σε μεγάλο βαθμό τους καλλιεργητές της Ανατολικής Αττικής για τα οφέλη του. Αλλωστε σε επίπεδο επικράτειας ποσοστό 84% έως 86% του νερού που καταναλώνεται, κατευθύνεται σε αγροτικές χρήσεις, γεγονός που καθιστά την ανάκτηση απολύτως απαραίτητη.

Στη Θεσσαλονίκη, πάντως, παλαιότερες προσπάθειες της ΕΥΑΘ να παραχωρήσει δωρεάν ανακτημένο νερό στον Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων έπεσαν στο κενό, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της εταιρίας Αγις Παπαδόπουλος με αποτέλεσμα να καταλήγουν στον Θερμαικό αχρησιμοποίητα περί τα 135.000 κ.μ νερού ημερησίως και την εταιρία να δαπανά περίπου 2 εκ. ευρώ το χρόνο για να πετάξει στη θάλασσα μέσω αντλιών το νερό.

Στον αντίποδα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανάκτησης αποτελεί η επένδυση του Ελληνικού όπου η ΕΥΔΑΠ σε συνεργασία με την κατασκευάστρια εταιρία αναπτύσσει και δημιουργεί ένα ΚΕΛ, το οποίο θα παράγει υψηλής ποιότητας νερό που θα χρησιμοποιείται για το πότισμα όλων των εγκαταστάσεων της ευρύτερης περιοχής καθώς εκτιμάται ότι η ποσότητα ανακτημένου νερού θα επαρκεί για χρήση και από γειτονικές περιοχές, όπως για παράδειγμα το γκολφ της Γλυφάδας.

Πρόβλεψη κατανάλωσης με τεχνητή νοημοσύνη

Παράλληλα η εταιρία μελετά άλλα τρία σημαντικά πεδία:

• Σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο μελετάται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που αφορά το σύνολο της Αττικής και συγκεκριμένα τους τρόπους υποκατάστασης του πόσιμου νερού που σήμερα χρησιμοποιείται για πότισμα ή ακόμα και για βιομηχανική χρήση με επαναχρησιμοπιοιούμενο από αστικά λύματα.
• Επιπλέον διενεργείται μελέτη σε συνεργασία με το ΕΜΠ, στο πλαίσιο της οποίας με τη χρήση λύσεων τεχνητής νοημοσύνης επιχειρείται η μοντελοποίηση του λεκανοπεδίου ώστε να προκύψει όσο δυνατόν ακριβέστερη πρόβλεψη της κατανάλωσης και των αποθεμάτων των ταμιευτήρων. Η μελέτη αυτή μάλιστα θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη δεδομένου ότι τα συμπεράσματά της θα μπορούσαν να «δείξουν» τις επενδύσεις που θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν για την αντιμετώπιση των εκτεταμένων φαινομένων ξηρασίας.
• Επίσης υπό μελέτη βρίσκονται και οι λύσεις της αφαλάτωσης και συγκεκριμένα η χωροθέτηση των μονάδων στον Κορινθιακό και την Αττική, προκειμένου να καλυφθούν μελλοντικές ανάγκες. Αντικείμενο της μελέτης αυτής είναι και η ενεργειακή βιωσιμότητα των μονάδων αυτών.

Ταυτόχρονα προετοιμάζεται η αύξηση των αυτόνομων πράσινων μονάδων επεξεργασίας λυμάτων στο πλαίσιο προγράμματος που ξεκίνησε με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρόκειται για τις αυτόνομες μικρές μονάδες, τοπικού χαρακτήρα, που αξιοποιούν σε τοπικό επίπεδο λύμα. Δύο τέτοιες μονάδες υπάρχουν από το 2016 στη Μεταμόρφωση Αττικής και στο φυτώριο του δήμου Αθηναίων. Οι μονάδες αυτές μετατρέπουν το λύμα σε αρδευτικό νερό και μπορούν να ποτίζουν κήπους και μικρά πάρκα, πχ στο λεκανοπέδιο, που χρειάζονται μεγάλες ποσότητες νερού. Εντός του 2025, θα λειτουργήσει δεύτερη τέτοια μονάδα στον δήμο Αθηναίων και μία στον δήμο Μαρκοπούλου, ενώ στόχος είναι έως το 2028 να λειτουργούν άλλες τρεις τέτοιες μονάδες μέσω ερευνητικών έργων, στις οποίες θα μπορούσαν να προστεθούν ακόμα 4 μέχρι το 2027 σε συνεργασία με την Περιφέρεια.

Οι μονάδες αυτές έχουν πολύ μικρό αποτύπωμα και λειτουργούν σε τρία στάδια. Αρχικά κάνουν ανάκτηση λύματος από το δίκτυο αποχέτευσης με σύγχρονα αντλιοστάσια, γίνεται επιτόπου επεξεργασία και στη συνέχεια διατίθεται το αναγεννημένο νερό για άρδευση στο σημείο χωρις να υπάρχει ανάγκη μεταφοράς επεξεργασμένου νερού από την Ψυττάλεια.

Παράλληλα με τις δράσεις αυτές δημιουργείται ένα φόρουμ στην Αττική με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων προκειμένου να καταγραφούν οι ανάγκες των ιδιωτών καταναλωτών αλλά και των δήμων για μη πόσιμο νερό ώστε να εφαρμοστούν λύσεις κυκλικής οικονομίας υπό την αιγίδα ευρωπαικού προγράμματος. «Φιλοδοξούμε ότι θα είναι ένας μόνιμος φορέας ανταλλαγης αποψεων και καλών πρακτικών με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τη βιομηχανία, την αγροτική παραγωγή, τους δήμους με στόχο να επιτευχθεί μια βιώσιμη κατανάλωση νερού στην Αττική», ανέφερε ο κ. Στεργίου.

Οπως έχει ήδη ανακοινωθεί, η ΕΥΔΑΠ προχωρά και στην αναβίωση του Αδριάνειου Υδραγωγείου σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και το υπουργείο Πολιτισμού. Η χρησιμοποίηση του νερού που ρέει στο υδραγωγείο θα ξεκινήσει από τον δήμο Χαλανδρίου με πρόγραμμα ποτίσματος ακόμα και ιδιωτικών κήπων σε αντικατάσταση της άρδευσης με πόσιμο νερό, ενώ στην πλήρη του έκταση μέσω του προγράμματος θα μπορούν να καλύπτονται επτά δήμοι του λεκανοπεδίου συμπεριλαμβανομένου του δήμου Αθηναίων, ενώ στόχος είναι να καταστεί και επισκέψιμο.

Αντικατάσταση υδρομετρητών

Στο μεταξύ έως τον Δεκέμβριο του 2029 η ΕΥΔΑΠ αναμένεται να έχει ολοκληρώσει το mega πρόγραμμα αντικατάστασης των παλαιών υδρομετρητών με «έξυπνους» με τον προυπολογισμο του έργου να ανέρχεται σε 122,6 εκατομμύρια ευρώ.

Σήμερα το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ είναι περίπου 50 ετών και συνολικά μέσα σε πυκνοκατοικημένη περιοχή, γεγονός που κάνει δύσκολη την οποιαδήποτε παρέμβαση. Ωστόσο έχουν ήδη δρομολογηθεί εκτεταμένα έργα προληπτικής αντικατάστασης αγωγών σε συνεργασία με το ΕΜΠ. Από την πλατφόρμα που δημιουργείται θα εντοπίζονται τα σημεία με αυξημένη πιθανότητα διαρροών στο μέλλον και θα αντικαθίστανται οι συγκεκριμένοι αγωγοί.

Οι απώλειες από το νερό που δε χρησιμοποιείται φτάνουν το 15%, ποσοστό το οποίο αναμένεται να μειωθεί στο 8% με τα έργα αντικατάστασης των αγωγών. «Αν βάλουμε στην εξίσωση και τους έξυπνους μετρητές και τη συμμετοχή των πολιτών με τον περιορισμό άσκοπης και αχρείαστης κατανάλωσης, θα έχουμε έναν πολύ καλό οδικό χάρτη στη διαδρομή για βιώσιμη κατανάλωση νερού», υπογράμμισε ο κ. Στεργίου προσθέτοντας πως το κόστος 1.000 λίτρων νερού που αποτελεί περίπου την εβδομαδιαία κατανάλωση ανά άτομο δεν ξεπερνά σήμερα τα 35 σεντς.

Συνολικά το δίκτυο ύδρευσης της Αττικής αποτελείται από 14.000 χλμ αγωγών, μήκος αντίστοιχο της απόστασης Αθήνας – Μελβούρνης. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί το δίκτυο αποχέτευσης μήκους 8.000 χλμ το οποίο θα αυξηθεί σε 10.000 όταν ολοκληρωθεί και το δίκτυο της Ανατολικής Αττικής, ενώ οι ετήσιες απαιτήσεις της πρωτεύουσας ανέρχονται σε 400 εκατ. κ.μ. νερού.

Σε αντίστοιχο πρόγραμμα για την αντικατάσταση 200.000 μετρητών σε δύο φάσεις προχωρά και η ΕΥΑΘ με τον σχετικό διαγωνισμό να προχωρά άμεσα καθώς εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

«Θα σας απαντήσω τη Δευτέρα»: Γιατί τα «γυρίζει» ο Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς - Τι σηματοδοτούν οι εξαιρέσεις που αποφάσισε

Πασχαλινές διακοπές με voucher κοινωνικού τουρισμού της ΔΥΠΑ – Οι δικαιούχοι για 12 διανυκτερεύσεις εντελώς δωρεάν

Τεχνητή νοημοσύνη και μουσική: Η καταστροφή της τέχνης ή μια μεγάλη ευκαιρία;

Μάκης Δελαπόρτας: «Ο Παπαμιχαήλ δεν ήθελε να τραγουδάει, τον έπεισε ο Ζαμπέτας»