Γιατί υπάρχουν πολλοί άνεργοι αλλά και μεγάλη ανάγκη προσωπικού; Πώς εξηγείται αυτή η παραδοξότητα της σύγχρονης Ελλάδας
Δύσκολα ένας νέος θα πάει σήμερα να μαζέψει ελιές.Το επισήμανε ο υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης, όταν δήλωσε ότι οι Έλληνες δεν θέλουν να κάνουν χειρωνακτικές εργασίες, παραθέτοντας ως παράδειγμα το γεγονός ότι από το 2021 υπάρχει διάταξη που προβλέπει τη δυνατότητα των μακροχρόνια ανέργων να λαμβάνουν επιδότηση της τάξης των 50 ευρώ την ημέρα συν τον μισθό που θα τους δίνει ο εργοδότης που θα τους προσλάβει για να κάνουν αγροτικές εργασίες, χωρίς να χάσουν την κάρτα του μακροχρόνιου ανέργου και μέχρι σήμερα δεν έχει κάνει χρήση της διάταξης αυτής ούτε ένας άνεργος.
Είναι μια αλήθεια που κανείς δεν μπορεί ν’ αγνοήσει. Την ίδια ώρα, το πρόγραμμα μεταφοράς ανέργων από τη Δ. Μακεδονία στην Κρήτη, για να μαζευτούν οι ελιές, απέτυχε. Το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου προσπάθησε με κάθε τρόπο, αλλά μάταια. Υπέβαλαν αίτηση μόλις 30 άτομα και τελικά δέχθηκαν να πάνε τρεις.
Σημαντική αιτία θεωρεί ο διοικητής της ΔΥΠΑ Σπύρος Πρωτοψάλτης και τη χωρική αναντιστοιχία μεταξύ των περιοχών που βρίσκονται οι δουλειές και αυτών που κατοικούν οι άνεργοι. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Πρωτοψάλτη, η έλλειψη πρόσβασης αλλά και η ανυπαρξία κουλτούρας κινητικότητας αποτελούν εμπόδιο για τη σύζευξη προσφοράς και ζήτησης. Καθώς οι Έλληνες δύσκολα φεύγουν από τον τόπο διαμονής τους για να πάνε κάπου αλλού –εκτός Αττικής– να εργασθούν, το πρόγραμμα μεταφοράς ανέργων από τη Δυτική Μακεδονία στην Κρήτη, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες για το μάζεμα των ελιών, απέτυχε. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπέβαλαν αίτηση μόλις 30 άτομα και τελικά δέχθηκαν να πάνε –με επιδότηση της μεταφοράς, της στέγασης και της εργασίας– δύο με τρεις άνεργοι.
«Μύθος» ότι φταίνε τα επιδόματα ανεργίας
«Η έλλειψη εργατικών χεριών σε σημαντικούς κλάδους της οικονομίας, τουρισμό, αγροτοκτηνοτροφικό τομέα, κατασκευές κ.ά, είναι παραπάνω από ορατή και η έλλειψη αυτή έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλο το φάσμα της οικονομίας», επισημαίνει ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου.
Ο Μανόλης Πεπόνης σημειώνει πως οι αιτίες είναι πολλές και ένας από τους «μύθους» ότι φταίνε τα επιδόματα ανεργίας πρέπει να σταματήσει να προβάλλεται σαν δικαιολογία, «αν θέλομε πραγματικά να υπάρξει λύση στο πρόβλημα».
Τα κενά στον τουρισμό και στην εστίαση είναι 80.000 κι αυτό αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα, το οποίο επισημαίνουμε στον πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου.
«Με δεδομένο ότι μόνο το 10% των ανέργων λαμβάνει επίδομα ανεργίας και εργαζόμενοι σε μεγάλους κλάδους της οικονομίας πχ. Κατασκευαστικό. Είναι ζήτημα αν ελάχιστοι λαμβάνουν ένα πενιχρό εφάπαξ βοήθημα. Όσο για τους εργαζόμενους στον τουρισμό λαμβάνουν (όχι όλοι), με εργασία 4-5 μηνών το πολύ, επίδομα για 3 μήνες, και τους υπόλοιπους 4-5 μήνες θα πρέπει να επιβιώσουν. Αλλά με ποια εισοδήματα;», διερωτάται ο κ. Πεπόνης. Υποστηρίζει μάλιστα πως αλλού λοιπόν πρέπει να στραφούμε για τα αίτια τα οποία έχουν ιδιαιτερότητες σε κάθε κλάδο.
Σημειώνει όμως πως κοινή συνισταμένη είναι το γεγονός πως για πάνω από δέκα χρόνια οι επιχειρήσεις στηρίχτηκαν στην φθηνή εργατική δύναμη για να αντιμετωπίσουν την κρίση πωλήσεων, βελτίωσαν τις εξαγωγές, «αλλά δεν είχαν τη θέληση και την στήριξη για βελτίωση, εκσυγχρονισμό και αυτοματοποίηση προκειμένου να αποτελέσει θελκτική προοπτική των νέων που στη σημερινή εποχή – δυστυχώς ή ευτυχώς – αναζητούν τεχνολογικά προηγμένες άνετες και με κατάλληλο περιβάλλον εργασίες».
Το ενδιαφέρον στοιχείο στην ανάλυση που κάνει ο κ. Πεπόνης για τα δεδομένα που επικρατούν είναι η επισήμανση του προβλήματος που υπάρχει σε επίπεδο χώρας. Οι μισθοί στην Ελλάδα διαμορφώνονται σχεδόν αποκλειστικά από το κράτος, καθώς λόγω μικρού μεγέθους των επιχειρήσεων το 99,5% απασχολεί προσωπικό κάτω των 9 ατόμων. Παράλληλα, δεν υπάρχουν κλαδικές συμβάσεις ή επιχειρησιακές συμφωνίες όπως συμβαίνει την Γερμανία, την Γαλλία κ.α. για να απαιτήσουν την βελτίωση των όρων αμοιβής. Από την άλλη ολόκληροι κλάδοι βιώνουν κρίση στοιχειώδους απασχόλησης. Έτσι οι επιχειρήσεις, παρά τις ελευθερίες του καπιταλισμού, ουσιαστικά πιέζονται από την «κρατική διατίμηση» στην εργατική αμοιβή στο να μην αυξήσουν τις αμοιβές της εργασίας.
«Δυστυχώς οι αιτίες είναι πολλές. Πάντα είχαμε έλλειψη ορθού επαγγελματικού προσανατολισμού και η στροφή των νέων σε επαγγέλματα υψηλής μόρφωσης, οδήγησε σε κορεσμό επιστημόνων που δεν βρίσκουν δουλειά. Επίσης, διαμορφώνονται δύσκολες συνθήκες εργασίας, καταστρατήγηση συμβάσεων, πολλές φορές εξοντωτικά ωράρια χωρίς οι αμοιβές να ανταποκρίνονται στις δυσχερείς συνθήκες καθώς και αλλαγή επαγγελματικού προσανατολισμούμετά την πανδημία, δεδομένα που αλλάζουν τα όσα ξέραμε», σημειώνει ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
