Μωβ μέδουσες: Εξαπλώνονται στις ελληνικές θάλασσες - Που παρατηρείται έξαρση του φαινομένου
Σε κλίμα πανικού βρίσκονται λουόμενοι σε παραλίες της χώρας, μετά τον συναγερμό για τις μωβ μέδουσεςπου φέρεται να εξαπλώνονται στις ελληνικές θάλασσες
Μετά το «καμπανάκι» συναγερμού για τη γαλάζια, σειρά τώρα έχει πάρει η μωβ μέδουσα, με το εν λόγω είδος να είναι σε έξαρση αυτή την εποχή. Μαρτυρίες κολυμβητών που ήρθαν δε σε επαφή με αυτές προκαλούν ανησυχία, καθώς τα σημάδια τους από το τσίμπημα παραμένουν, ακόμα και οκτώ μέρες μετά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΕλλάδα | 26.06.2025 06:43Αυξήθηκαν οι μωβ μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες: Είναι ανησυχητικό; Καθηγητής εξηγείΕλλάδα | 30.06.2025 05:23 Συναγερμός για τις μωβ μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες: Τι να κάνουμε εάν μας τσιμπήσουν
Ειδικοί του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας επισημαίνουν πως αρχικές εκτιμήσεις για την έξαρση του φαινομένου της μωβ μέδουσας στον Παγασητικό Κόλπο και τις γύρω περιοχές, ήταν υποτιμημένες, καθώς όπως όλα δείχνουν η έξαρση εξαπλώνεται με αρκετά ραγδαίους ρυθμούς.
Μια σημαντική εξήγηση πάντως για το φαινόμενο της έξαρσης των μωβ μεδουσών δίνουν οι επιστήμονες της περιβαλλοντικής οργάνωσης Αρχιπέλαγος. Επίκεντρο της συζήτησης θα πρέπει να αποτελεί όχι τόσο η ύπαρξη των μεδουσών και ο αυξανόμενος πληθυσμός τους, αλλά η μείωση των θηρευτών τους, των ψαριών, εξαιτίας της υπεραλίευσης εξηγεί η οργάνωση.
«Αν και η κολύμβηση θα πρέπει να αποφεύγεται σε περιοχές με προσωρινές εξάρσεις από συγκεκριμένα είδη μεδουσών, όταν υπάρχουν λίγες μέδουσες, το κολύμπι –ειδικά με τη χρήση μάσκας– είναι απολύτως ασφαλές. Με λίγη προσοχή και κοινή λογική, μπορούμε να αξιολογήσουμε τις συνθήκες. Παρατηρώντας τα θαλάσσια ρεύματα και την κατεύθυνση του ανέμου, μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε ακτές όπου δεν συγκεντρώνονται μέδουσες και να επιλέξουμε σημεία κατάλληλα για ασφαλή κολύμβηση», αναφέρει η οργάνωση.
Που παρατηρείται έξαρση του φαινομένου
Την ώρα που επικρατεί μια αναστάτωση στην Εύβοια μετά τα περιστατικά επαφής λουόμενων με τις μωβ μέδουσες το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας αναφέρει ότι η έξαρση τους εντοπίζεται κυρίως στη Χαλκίδα και τον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει η Βόρεια Εύβοια, επειδή αποτελεί διέξοδο του Παγασητικού προς τα ανοικτά, όπου επίσης παρατηρείται σημαντική παρουσία μεδουσών, κυρίως στις ανατολικές ακτές.
Το Παρατηρητήριο έχει αναφορές για εξάπλωση των μεδουσών μέχρι τις Βόρειες Σποράδες, με επιβεβαιωμένες εμφανίσεις σε Σκιάθο και Σκόπελο.
Δείτε ΕΔΩ τον live χάρτη με τις αναφορές για μωβ ή άλλες μέδουσες και τσούχτρες
Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας αναφέρει ότι «η έξαρση των μωβ μεδουσών (Pelagia noctiluca) εξελίσσεται πολύ ομαλά μέχρι στιγμής, χωρίς λόγο ανησυχίας», ενώ «η γαλάζια μέδουσα (Rhizostoma pulmo) κάνει την εμφάνισή της κάθε χρόνο στις ελληνικές θάλασσες… με μικρές τοπικές εξάρσεις που κορυφώνονται από τα τέλη Ιουνίου έως τα μέσα Ιουλίου… "δεν πρόκειται για εισβολή ούτε για απειλή"».
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, όσο εντυπωσιακή και αν είναι η μωβ μέδουσα, η οποία είναι ένας θαλάσσιος οργανισμός με την ικανότητα να λάμπει στο σκοτάδι (βιοφωταύγεια), είναι αρκετά μικρό και ποικιλόχρωμο είδος, τόσο τα πλοκάμια του όσο και η (ασυνήθιστο στις μέδουσες) καμπάνα καλύπτονται από κεντριά. Τα περιστατικά τσιμπήματος είναι κοινά, επώδυνα και τα συμπτώματα μπορεί να επιμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά γενικά δεν είναι επικίνδυνα. Έχουν καταγραφεί σμήνη Pelagia noctiluca που εξαφανίζουν ολόκληρα ιχθυοτροφεία. Εξαιτίας αυτού, έχει γίνει ένα από τα πιο μελετημένα είδη μεδουσών.
Επιστήμονες της οργάνωσης Αρχιπέλαγος: «Οι μέδουσες και ο αχρείαστος θερινός πανικός»
Οι επιστήμονες της οργάνωσης Αρχιπέλαγος, λένε πάντως πως για ένα ακόμη καλοκαίρι τα ΜΜΕ καλλιεργούν κλίμα πανικού σχετικά με τις επιδρομές από τις «επικίνδυνες» μέδουσες, ενώ τονίζουν μεταξύ άλλων πως είναι καιρός να αντικατασταθεί ο φόβος με γνώση. Ο λόγος, για την Pelagia noctiluca, γνωστή και ως μωβ μέδουσα, το είδος στο οποίο αποδίδονται οι πιο συχνές εξάρσεις παρουσίας μεδουσών σε ορισμένες περιοχές.
«Για ένα ακόμη καλοκαίρι κοινωνικά δίκτυα και ΜΜΕ προκαλούν υπερβολική ανησυχία σχετικά με “επιδρομές” από “επικίνδυνες” μέδουσες και άλλα “επικίνδυνα” θαλάσσια είδη. Είναι όμως καιρός να αντικαταστήσουμε τις αχρείαστες φοβίες με γνώση, έτσι ώστε να είμαστε λιγότερο ευάλωτοι, αλλά και να μπορούμε να συμβάλλουμε στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Όσον αφορά τις μέδουσες, όντως σε ορισμένες περιοχές και χρονικές περιόδους παρατηρείται αύξηση στους πληθυσμούς τους. Ωστόσο η προβολή του θέματος είναι σαφώς δυσανάλογη σε σχέση με την πραγματική του έκταση. Αν και η κολύμβηση θα πρέπει να αποφεύγεται σε περιοχές με προσωρινές εξάρσεις από συγκεκριμένα είδη μεδουσών, όταν υπάρχουν λίγες μέδουσες, το κολύμπι –ειδικά με τη χρήση μάσκας– είναι απολύτως ασφαλές. Με λίγη προσοχή και κοινή λογική, μπορούμε να αξιολογήσουμε τις συνθήκες. Παρατηρώντας τα θαλάσσια ρεύματα και την κατεύθυνση του ανέμου, μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε ακτές όπου δεν συγκεντρώνονται μέδουσες και να επιλέξουμε σημεία κατάλληλα για ασφαλή κολύμβηση.
Αυτό όμως που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε έιναι ότι η πολιτεία επιμένει επί δεκαετίες να μην εφαρμόζει κανένα μέτρο ουσιαστικής αντιμετώπισης της υπεραλίευσης, αλλά και κανένα μέτρο αειφόρου διαχείρισης της αλιείας. Ταυτόχρονα όλοι μας συμβάλλουμε στην εξάντληση των αλιευμάτων και των θαλάσσιων πόρων ως αλιείς, έμποροι ή καταναλωτές. Αν μας ενδιαφέρει να είναι τα πράγματα καλύτερα την επόμενη χρονιά, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα σήμερα για την αποτελεσματική διαχείριση της αλιείας και αυτό θα έπρεπε να είναι το αντικείμενο της συζήτησης – όχι ο πρόσκαιρος πανικός για τις μέδουσες.
Ας μην ξεχνάμε πως στις θάλασσές μας είμαστε επισκέπτες. Για να παραμείνουμε ασφαλείς, είναι αυτονόητο ότι δεν αγγίζουμε τίποτα που δεν γνωρίζουμε και δεν αφαιρούμε τίποτα από τον βυθό. Με μια μάσκα και λίγη ήρεμη παρατήρηση μπορούμε όχι μόνο να αποφύγουμε πιθανούς κινδύνους, αλλά και να θαυμάσουμε έναν κόσμο γεμάτο ζωή – συχνά άγνωστη και μαγευτική.
Ας γνωρίσουμε κάποιες από τις μέδουσες που ίσως συναντήσουμε στις ελληνικές θάλασσες:
- Η Chrysaora hysoscella είναι γνωστή και ως μέδουσα πυξίδα. Είναι ένα από είδος που παρατηρείται περιστασιακά στις ελληνικές θάλασσες. Πρέπει να αποφεύγεται η επαφή γιατί μπορεί να προκαλέσει έντονο ερεθισμό.
- Η μέδουσα Cotylorhiza tuberculata, γνωστή και ως σαλούφα είναι ένα είδος μέδουσας που συναντάται συχνά στις ελληνικές θάλασσες και στη Μεσόγειο. Είναι απολύτως ακίνδυνη για τον άνθρωπο. Συχνά φιλοξενεί μικρά ψαράκια (όπως σαρδέλες ή γαύρους) που προστατεύονται μέσα στα πλοκάμια της. Παίζει θετικό ρόλο στο θαλάσσιο οικοσύστημα, καθώς φιλτράρει το νερό και συμβάλλει στη διατήρηση της ισορροπίας του πλαγκτού.
- Η Rhopilema nomadica είναι ένα είδος που παλαιότερα είχε κατανομή μόνο στον Ινδικό και στον Ειρηνικό Ωκεανό. Μέσα από τη διώρυγα του Σουέζ, το είδος αυτό έφτασε στα νερά της Μεσογείου τη δεκαετία του 1970, ενώ στις ελληνικές θάλασσες καταγράφηκε για πρώτη φορά το 2006. Είναι ένα είδος που έχει δημιουργήσει προβλήματα λόγω πληθυσμιακών εξάρσεων σε θαλάσσιες περιοχές της νοτίου Μεσογείου, π.χ. στο Ισραήλ, κυρίως λόγω του ισχυρού της τσιμπήματος.
- Η Pelagia noctiluca, γνωστή και ως μωβ μέδουσα, είναι το είδος στο οποίο αποδίδονται οι πιο συχνές εξάρσεις παρουσίας μεδουσών σε ορισμένες περιοχές.
Αυτά τα φαινόμενα είναι συνήθως τοπικά και πρόσκαιρα, και παρατηρούνται κυρίως την άνοιξη, το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο. Εμφανίζονται ιδιαίτερα σε περιοχές όπου οι πληθυσμοί των φυσικών της θηρευτών, όπως οι τόνοι, οι θαλάσσιες χελώνες και διάφορα είδη ψαριών, έχουν μειωθεί, κυρίως λόγω υπεραλίευσης.
Η παρουσία της ενισχύεται επίσης από αυξημένες θερμοκρασίες νερού, ήρεμες θαλάσσιες συνθήκες, αλλά και από μεταβολές στα θαλάσσια ρεύματα, οι οποίες μπορούν να τη μεταφέρουν μαζικά προς τις ακτές.
Διαβάστε ακόμηΟι δικογραφίες για το Ταμείο Ανάκαμψης στα «πρωτοβρόχια», οι επαφές Βορίδη με βουλευτές για την αθωότητά του και οι 130 λέξεις του Κ. Αχ. Καραμανλή για τους 57 νεκρούς των Τεμπών

Σε επιφυλακή και αυξημένη ετοιμότητα ο κρατικός μηχανισμός για τον καύσωνα - Συστάσεις στους πολίτες

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις για την κυβέρνηση μετά το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ

Ξεκινά τις επόμενες ημέρες η αξιολόγηση του ΕΣΥ από τους ίδιους τους ασθενείς – Η διαδικασία και οι ερωτήσεις
