Κόσμος ΑΡΘΡΑ

Οι σύγχρονες προκλήσεις για τον Ελληνισμό της Κορυτσάς


Του Θοδωρή Ασβεστόπουλου

Η περιοχή που σήμερα αποτελεί διοικητικά την Περιφέρεια Κορυτσάς στην Βόρειο Ήπειρο, χάρισε στον Ελληνισμό σημαντικές προσωπικότητες όπως τους Εθνικούς Ευεργέτες Ιωάννη Μπάγκα, Γεώργιο και Σίμων Σίνα.

Μάλιστα στη πόλη καταγωγής της οικογένειας Σίνα, την Μοσχόπολη, λειτουργούσε κατά τον 18ο αιώνα, το δεύτερο ελληνικό τυπογραφείο, εφόσον το πρώτο ήταν αυτό του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη.

Από την δεκαετία του 1920, το αλβανικό κράτος έκλεισε τα κοινοτικά σχολεία όπου διδασκόταν η ελληνική γλώσσα, ενώ από την εγκαθίδρυση του κομουνιστικού καθεστώτος το 1945 έως σήμερα δεν αναγνωρίζεται στην περιοχή η ύπαρξη εθνικής ελληνικής μειονότητας.

Στις παραμεθόριες περιοχές
Εν έτη 2020, στον νομό Δεβόλη, με έδρα την Βίγλιστα, ο οποίος βρίσκεται ανάμεσα στα σύνορα με την Ελλάδα και τον νομό Κορυτσάς, ο ορθόδοξος πληθυσμός έχει αποψιλωθεί.

Στην απογραφή του 1914 η συγκεκριμένη περιοχή κατοικούταν κατά 55% από Χριστιανούς Ορθόδοξους και 45% από μουσουλμάνους.

Σήμερα όμως οι μουσουλμάνοι αποτελούν το 95% του πληθυσμού εκεί!

Τα χωριά Δέρλεν, Μπράντβιτσα, Γκιούρεσι, Γκράψι και Ρόβι είχαν στην συντριπτική τους πλειοψηφία κατοίκους ελληνο-ορθόδοξους, αλλά σήμερα στην καλύτερη περίπτωση το κάθε χωριό έχει μόλις δύο ορθόδοξες οικογένειες.

Άλλα χωριά του νομού, όπως η Χοτσίστα, το Ζιτσίστι και το Τρένι, κατοικούνται στο 20% από ορθοδόξους, από 90% που ήταν μέχρι το 1990.

Από την εποχή της δικτατορίας του Ενβέρ Χότζα, οι αλβανικές αρχές απομάκρυναν τον ελληνο-ορθόδοξο πληθυσμό από τις παραμεθόριες με την Ελλάδα περιοχές της Περιφέρειας Κορυτσάς, χρησιμοποιώντας διάφορες ήπιες μεθοδεύσεις, όπως υποτροφίες για σπουδές στους νέους και μετεγκαταστάσεις για εργασία σε βιομηχανίες και μεταλλεία στην κεντρική και βόρεια Αλβανία.

Παράλληλα τα χωριά αυτά δεν εντάχθηκαν στα προγράμματα χρηματοδοτήσεων για έργα υποδομής με αποτέλεσμα να ερημώσουν κατά την διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών.

Η απογραφή του 2011
Στην τελευταία απογραφή πληθυσμού στην Αλβανία, το 2011, έγινε νοθεία στην καταγραφή των δηλώσεων εθνικότητας των κατοίκων στην Περιφέρεια Κορυτσάς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το χωριό Χοτσίστα, όπου σύμφωνα με έγκυρες πηγές, 180 άτομα δήλωσαν ελληνική εθνικότητα, αλλά αργότερα στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων οι αλβανικές αρχές εμφάνισαν ως Έλληνες εκεί λιγότερους από 20!

Στην πόλη της Κορυτσάς δε, στις συνοικίες 1 και 2, όπως ονομάζονται επίσημα, δήλωσαν Έλληνες το 68% των κατοίκων, ενώ σε όλη την Περιφέρεια Κορυτσάς, σύμφωνα με διπλωματικές εκτιμήσεις, εξέφρασαν ελληνική εθνική συνείδηση τουλάχιστον 25.000 κάτοικοι.

Όμως τα Τίρανα, παρουσίασαν μόλις 2.200 Έλληνες για την Περιφέρεια Κορυτσάς!

Πέρασμα μεταναστών
Σήμερα όμως η περιοχή γνωρίζει για τα καλά και την πρόκληση του μεταναστευτικού…

Από το φθνινόπωρο του 2019 υπήρχαν καταγγελίες από τον Έλληνα βουλευτή Κορυτσάς Γρηγόρη Καραμέλο, από το βήμα της αλβανικής Βουλής προς το Υπουργείο Εσωτερικών στα Τίρανα, για καθημερινά φαινόμενα εισροής μουσουλμάνων μεταναστών από το μεθοριακό σημείο της Ιεροπηγής Καστοριάς, οι οποίοι έρχονταν από την Τουρκία μέσω Ελλάδας.

Οι παράτυποι μετανάστες κατά την διέλευση τους από τις παραμεθόριες περιοχές της Κορυτσάς έμπαιναν για να καταλύσουν παράνομα σε ακατοίκητα σπίτια αλλά και σε εκκλησίες όπου προκαλούσαν φθορές επανειλημμένα.

Και όλα αυτά υπό τα απαθή βλέμματα των ανδρών της αλβανικής αστυνομίας και της FRONTEX.

Από τις αρχές καλοκαιριού του 2020 παρατηρούνται στην περιοχή ξανά τα ίδια φαινόμενα.

Μάλιστα στις αρχές Ιουλίου συνελήφθησαν κοντά στο Πόγραδετς δύο Κοσσοβάροι διακινητές, οι οποίοι μετέφεραν με τα μικρά τους πούλμαν μετανάστες προς την Πρίστινα, με την προοπτική να τους μεταφέρουν από εκεί πιο εύκολα προς την κεντρική Ευρώπη.

Διακοπή υποτροφιών
Και ενώ εξελίσσονται όλα αυτά, τον περασμένο μήνα (Ιούλιος 2020) ήρθε η διακοπή υποτροφιών από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας σε φοιτητές ελληνικής καταγωγής από την Κορυτσά.

Η ελληνική Πολιτεία οφείλει να στηρίζει όσο πιο έμπρακτα και δυναμικά τους Έλληνες της Βορείου Ηπείρου, και δη τους μη αναγνωρισμένους από το αλβανικό κράτος, όπως αυτούς της Κορυτσάς, ειδικά αυτή την περίοδο των εθνικών προκλήσεων και ενώ μάλιστα μέρα με την μέρα γίνεται όλο και πιο σφιχτός ο εναγκαλισμός του αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα με τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν.

kanaliena.gr