Οικισμοί κάτω των 2.000 κατοίκων: Ποια λύση προωθεί το ΥΠΕΝ για να κάμψει τις αντιδράσεις των ιδιοκτητών
«Συνταγή» για νομοθετική ρύθμιση που θα δίνει λύση συμβατή με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), βάσει της οποίας προέκυψε το Προεδρικό Διάταγμα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την οριοθέτηση των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων προκαλώντας τεράστια αναστάτωση στους ιδιοκτήτες οικοπέδων σε 11.000 οικισμούς σε όλη την Ελλάδα, αναζητά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΕλλάδα | 01.05.2025 11:35 Μαραθώνας: «Ήμουν σε σοκ» - Τα πρώτα λόγια του 16χρονου που παρασύρθηκε από φορτηγό
Το Π.Δ. στο οποίο είχε εκτενώς αναφερθεί το «ethnos.gr» σε ρεπορτάζ του, έχει μετακινήσει σε μία γκρίζα ζώνης μεταξύ εντός και εκτός σχεδίου δόμησης χιλιάδες οικόπεδα που κινδυνεύουν να χάσουν την αρτιότητα και κατ΄επέκταση την οικοδομησιμότητά τους. Πρακτικά αφαιρέθηκε η προβλεφθείσα ζώνη Γ που τα είχε συμπεριλάβει, με το ΣτΕ να επισημαίνει πως «στην πραγματικότητα, επρόκειτο για εκτάσεις που βάσει των χαρακτηριστικών τους θα έπρεπε να βρίσκονται εκτός των ορίων οικισμού» προσθέτοντας ότι ενδεχόμενη αναγνώρισή της «θα συνιστούσε κατ’ ουσία επέκταση οικισμού, η οποία απαγορεύεται ρητά τόσο στον εξουσιοδοτικό νόμο όσο και στις διατάξεις του ίδιου του Π.Δ».
Στον απόηχο των εξελίξεων αυτών ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου δεσμεύτηκε για την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης, η οποία θα «ενσωματώνει τα ακίνητα που έχουν γεωγραφική, πραγματική ή οικιστική σχέση με τον οικισμό».
«Πράγματι υπάρχει μια απομακρυσμένη ζώνη, όπου το Συμβούλιο της Επικρατείας πράγματι ήρθε και είπε ότι αυτή ήταν μια ακραία οριοθέτηση του Νομάρχη και δεν τη δέχθηκε. Όμως η Πολιτεία με επιστημονικά κριτήρια, σεβόμενη την απόφαση του ΣτΕ μελετά νομοθετική ρύθμιση, που στα ακίνητα τα οποία έχουν γεωγραφική οικιστική σχέση με τον οικισμό θα προσπαθήσει να τα ενσωματώσει. Μελατάμε ρύθμιση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τη γνώμη Συμβουλίου της Επικρατείας θα λαμβάνει όμως και την γειτνίαση με τον οικιστικό ιστό, τη γεωγραφική και την πραγματική κατάσταση αυτών των τμημάτων», ανέφερε προσθέτοντας ότι αφορά στις περιπτώσεις οικοπέδων στη ζώνη Γ των οικισμών, «η οποία θα έρθουμε να δούμε με ποιο τρόπο μπορεί να ενσωματωθεί».
Από την πλευρά του και ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού του υπουργείου, Ευθύμης Μπακογιάννης με μπαράζ τηλεοπτικών του συνέντεύξεων επιχείρησε να καθησυχάσει τους χιλιάδες ιδιοκτήτες ανά την επικράτεια ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει έως σήμερα αναφορικά με τη δυνατότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών.
«Όποιος την προηγούμενη μέρα του προεδρικού διατάγματος πήγαινε στην Πολεοδομία και ζήταγε βεβαίωση όρων δόμησης θα πάρει την ίδια βεβαίωση όρων δόμησης με την επόμενη μέρα του προεδρικού διατάγματος. Στην πράξη δεν έχει αλλάξει τίποτα», τόνισε.
Ξεκαθάρισε ότι στις μόνες περιοχές που δεν μπορεί να χτίσει κανείς, είναι στο Πήλιο και στο Ρέθυμνο, όπου εκεί έχουν μειωθεί τα όρια των οικισμών.
«Επειδή λοιπόν σαν το Πήλιο και στο Ρέθυμνο είναι εκτεθειμένοι και όλοι οι άλλοι οικισμοί, όπου δεν έχουν όμως βγει οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφασίσαμε να δώσουμε 400 εκατομμύρια για να κάνουμε πολεοδομικό σχεδιασμό στη χώρα. Αυτές οι προδιαγραφές λοιπόν των πολεοδομικών σχεδίων είναι αυτό το προεδρικό διάταγμα», είπε ο κ. Μπακογιάννης.
Παρά τις διαβεβαιώσεις πάντως, εξακολουθεί να επικρατεί ανασφάλεια μεταξύ των ιδιοκτητών οικοπέδων σε οικισμούς που έχουν οριοθετηθεί με απόφαση Νομάρχη, τα όρια των οποίων ουδείς μπορεί να αποκλείσει ότι δεν θα ακυρωθούν κατόπιν μίας πιθανής μελλοντικής προσφυγής.
Ουσιαστικά το υπουργείο προσπαθεί να εξασφαλίσει μεταβατική περίοδο ενός ή δύο ετών, δηλαδή όσο διάστημα απαιτηθεί μέχρι να ολοκληρωθούν τα νέα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια η κατάρτιση των οποίων βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτά εκτιμάται ότι θα ολοκληρώνονται σταδιακά την περίοδο 2026 – 2027 και στη συνέχεια θα λαμβάνουν τη μορφή Προεδρικών Διαταγμάτων για κάθε περιοχή ξεχωριστά. Μέχρι να γίνει αυτό η έκδοση οικοδομικών αδειών θα εξακολουθήσει να γίνεται με τους σημερινούς όρους, σύμφωνα με το υπουργείο.
Οπως δήλωσε ο κ. Μπακογιάννης «η ζωνοποίηση και κατηγοριοποίηση θα γίνει ανάλογα με τον συνεκτικό πυρήνα που είναι η ζώνη Α και η εξέλιξή του μέχρι τις αεροφωτογραφίες κοντά στο 1923 και κοντά στο 1985. Στη συνέχεια θα υπάρξει μια ανάλυση ανά οικισμό που θα παρουσιαστεί σε κάθε δήμο και θα τεθεί σε διαβούλευση. Θα τεθούν ενστάσεις από τους πολίτες, από τους ενδιαφερόμενους, από τους φορείς που εμπλέκονται με τον σχεδιασμό, θα γίνει στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στη συνέχεια αφού περάσουν από το Κεντρικό Συμβούλιο, θα πάνε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να βγει ένα προεδρικό διάταγμα για τον κάθε οικισμό».
Η λύση που εξετάζεται
Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα δημιουργήθηκε ύστερα από την απόφαση του ΣτΕ να επιστρέψει ως μη νόμιμο το Π.Δ. του υπουργείου που επιχειρούσε να ενσωματώσει τα όρια οικισμών που είχαν οριοθετήσει από τη δεκαετία του ΄80 οι Νομάρχες. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο ωστόσο γνωμοδότησε ότι οι Νομαρχες αφενός δεν είχαν αρμοδιότητα γι΄αυτό, ενώ και η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε δεν ήταν επιστημονικά ορθή.
Πρόθεση του υπουργείου είναι να οργανωθούν αυτές οι περιοικιστικές ζώνες σε ΠΕΧ (Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων), καθώς το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα εισαγωγής χρήσεων γης. Με νομοθετική ρύθμιση θα προσδιοριστεί η απαιτούμενη αρτιότητα προκειμένου μια έκταση να είναι οικοδομήσιμη. Σύμφωνα με προηγούμενες δηλώσεις του κ. Μπακογιάννη, η αρτιότητα εξετάζεται να κυμαίνεται μεταξύ 2 και 4 στρεμμάτων. Πρακτικά μια περιοικιστική περιοχή θα έχει μεγαλύτερη αρτιότητα και όχι τα 300 ή 500 τ.μ. που θα είχε μια ιδιοκτησία ευρισκόμενη εντός οικισμού, αλλά μικρότερη από τα 4 στρέμματα της εκτός σχεδίου δόμησης και θα οργανωθεί υπό την προυπόθεση ότι θα έχει πρόσωπο σε δρόμο.
Ωστόσο και αυτή η λύση αφήνει σε μία γκρίζα ζώνη τους ιδιοκτήτες οικοπέδων κάτω των 2 στρεμμάτων. Με στόχο να βρεθεί η βέλτιστη λύση και να νομοθετηθεί ένα σαφές πλαίσιο, το υπουργείο έχει ήδη προχωρήσει σε δύο βασικές κινήσεις. Η πρώτη αφορά την υπογραφή σύμβασης με ειδικό σύμβουλο, ο οποίος θα διερευνήσει και θα απεικονίσει περιπτώσεις οριοθέτησης οικισμών.
Στόχος του έργου είναι να αναδείξει και να τεκμηριώσει περιπτώσεις οριοθέτησης οικισμών που χρήζουν περαιτέρω ανάλυσης και αξιολόγησης. Η κύρια αποστολή του αναδόχου θα είναι η διερεύνηση, συλλογή και ανάλυση των εξής περιπτώσεων οριοθέτησης οικισμών:
Επανέγκριση ορίου οικισμού με πολύ περιορισμένη ζώνη Γ και διάσπαρτα κτίσματα εντός αυτής.
Αναοριοθέτηση ορίου οικισμού με περιορισμένη ζώνη Γ και διάσπαρτα κτίσματα εντός αυτής.
Περιπτώσεις σημαντικών απομειώσεων λόγω αδόμητης έκτασης μετά από ρέμα ή νεκροταφείο.
Για κάθε περίπτωση, απαιτείται η ζωνοποίηση και η απεικόνιση των δεδομένων αυτών σε πρόσφατους ορθοφωτοχάρτες.
Ο ανάδοχος θα είναι υπεύθυνος για τη διερεύνηση και τεκμηρίωση των περιπτώσεων οριοθέτησης οικισμών που χρήζουν επανεξέτασης, λαμβάνοντας υπόψη τις επιστημονικές και νομικές παραμέτρους, την απεικόνιση των περιπτώσεων αυτών μέσω ορθοφωτοχαρτών, με στόχο την καλύτερη κατανόηση και αξιολόγηση της κάθε περίπτωσης και την εκπόνηση αναλυτικής μελέτης για την κάθε περίπτωση, με ειδική αναφορά στις δυνατότητες εφαρμογής των προτεινόμενων ρυθμίσεων του Σχεδίου Π.Δ.
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου θα είναι έως δύο μήνες από την υπογραφή της σύμβασης που πραγματοποιήθηκε στα μέσα του μήνα, ενώ μπορεί να επεκταθεί για ακόμα ένα μήνα.
Παράλληλα με αυτό συστάθηκε και συγκροτήθηκε στο υπουργείο ομάδα εργασίας με αντικείμενο τη συνδρομή στην εκτέλεση των αρμοδιοτήτων του Συντονιστή του Πολεοδομικού Σχεδιασμού της χώρας. Σκοπός της ομάδας, όπως επισημαίνεται στη σχετική απόφαση, είναι ο εντοπισμός προβλημάτων και δυσλειτουργιών καθώς και η αρωγή στην επίλυση τους κατά την εκπόνηση των μελετών και την εκτέλεση των έργων για τα προγράμματα τοπικών και ειδικών πολεοδομικών σχεδίων, οριοθέτησης οικισμών προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, καθορισμού των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστών Δόμησης και αναγνώρισης οδών, τα οποία υλοποιούνται με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Εργατική Πρωτομαγιά: Σε απεργιακούς ρυθμούς η χώρα - Ποιοι συμμετέχουν
Καταθέτει το προσωπικό του νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» για το περιστατικό με την ασθενή που πήρε φωτιά στο χειρουργείο
Γιατί η κυβέρνηση βάζει «φρένο» στην παροχολογία: Πότε θα ανακοινωθούν νέα μέτρα
Κόστος στέγασης: Αβάσταχτο για εποχικούς υπαλλήλους και κρατικούς λειτουργούς στα δημοφιλή νησιά - 11.000€ για 18τ.μ. στη Μύκονο
