Σιδηρόδρομος: Με ιδιώτες στον ΟΣΕ η συντήρηση της υποδομής που δεν είχε προχωρήσει - Ποιο το σχέδιο της κυβέρνησης και οι προτάσεις της αντιπολίτευσης

Την είσοδο ιδιώτη από το εξωτερικό στον ΟΣΕ στον τομέα της συντήρησης των υποδομών ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό την παταγώδη αποτυχία της Πολιτείας να συντηρήσει επαρκώς το μικρότερο σιδηροδρομικό δίκτυο της Ευρώπης και να εγγυηθεί την ασφάλεια στις μεταφορές, η έλλειψη της οποίας αποκαλύφθηκε με τον πλέον τραγικό τρόπο στις 28 Φεβρουαρίου του 2023.

Παράλληλα ανακοίνωσε την εφαρμογή αξιολόγησης όχι μόνο στον ΟΣΕ, αλλά συνολικά στο δημόσιο υπογραμμίζοντας πώς θα είναι μία από τις πολλές πρωτοβουλίες της επερχόμενης Συνταγματικής Αναθεώρησης: «Η Νέα Δημοκρατία θα εισηγηθεί να κατοχυρωθεί θεσμικά και συνταγματικά η αξιολόγηση στο Δημόσιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΠολιτική | 06.03.2025 11:34Νέα αποκάλυψη για τα Τέμπη: E-mail Τριαντόπουλου φέρεται να τον «καίει» για το μπάζωμαΠολιτική | 06.03.2025 12:11Μαξίμου και Γεραπετρίτης απορρίπτουν τα περί mail Τριαντόπουλου για το «μπάζωμα» στα Τέμπη -Αντιδρά η αντιπολίτευση

Αξιολόγηση και από τους πολίτες που θα κάνουν χρήση των υπηρεσιών», ανέφερε προσθέτοντας πως αναμένει να δει τη θέση των κομμάτων που αντιδρούν σε κάθε αλλαγή. «Αντιδράτε σε κάθε αλλαγή που επιβραβεύει τους ικανούς και συνετίζει τους ασυνεπείς. Σε κάθε αλλαγή αντιδράτε. Κάποια στιγμή η αδράνεια και ο «ωχαδερφισμός» να γίνουν ευθύνη και επαγγελματισμός».

Αναφερόμενος στην κατάσταση στις ελληνικές ράγες, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για το καθοριστικότερο ζήτημα «πώς μπορούμε να μετατρέψουμε μία τραγωδία σε ένα εφαλτήριο για να γίνουμε καλύτεροι». 

Προανήγγειλε για ακόμα μία φορά την ανανέωση του τροχαίου υλικού, το οποίο έχει φτάσει την 25ετία χωρίς έως σήμερα να υπάρχει κάποιος σαφής οδικός χάρτης για την ανανέωσή του.

Ο Πρωθυπουργός αφού στο γραπτό του μήνυμα είχε αναφερθεί σε μία ασφαλή γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη σε δύο χρόνια από τώρα, το 2027, χθες μιλησε για σύγχρονα τρένα στον βασικό άξονα, αφήνοντας για ακόμα μία φορά εκτός συζήτησης το υπόλοιπο δίκτυο μεγάλο μέρος του οποίου παραμένει ανενεργό και απαξιωμένο.

Η πρώτη κεντρική κυβερνητική προτεραιότητα αφορά, σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, την ανανέωση του τροχαίου υλικού στη γραμμή κορμού Αθήνας – Θεσσαλονίκης. Η δεύτερη αφορά την είσοδο ιδιωτών στον ΟΣΕ στο κομμάτι της συντήρησης των υποδομών μέσω της υπογραφης διακρατικής συμφωνίας με φορέα του εξωτερικού, τον οποίο δεν κατονόμασε: «Η δεύτερη προτεραιότητά μας αφορά τον τρόπο με τον οποίο ο ΟΣΕ θα κάνει την υποστήριξη και τη συντήρηση των υποδομών. Η λύση την οποία προκρίνουμε είναι η λύση της διακρατικής συμφωνίας με σημαντικό ξένο οργανισμό με μεγάλη εμπειρία, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα θα αναλάβει, μέσω μιας τέτοιας συμφωνίας, να υποστηρίξει τον ΟΣΕ για τη συντήρηση και την αναβάθμιση του δικτύου», είπε.

Ο Πρωθυπουργός δεν αναφέρθηκε ούτε στην ταυτότητα του Οργανισμού από το εξωτερικό, ενώ ανοιχτή άφησε και τη διάρκεια της παροχής αυτών των υπηρεσιών. Δεν αποσαφήνισε επίσης εάν αυτή η συμφωνία είχε προαποφασιστεί και κατά συνέπεια συμπεριληφθεί στο action plan, το οποίο καταθέτει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στην Ευρωπαική Επιτροπή επικαιροποιώντας το ανά δίμηνο ή είναι προσθήκη, την οποία επέβαλλαν οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών και οι διαπιστώσεις του πορίσματος του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Αλλωστε στο πόρισμα επισημαίνεται η αναντιστοιχία πόρων με τις ανάγκες συντήρησης του δικτύου. Αναφέρεται πως η συνολική απαίτηση για εργασίες αναβάθμισης του κεντρικού δικτύου υπολογίστηκε σε 670 εκατ. ευρώ, ενώ ένα πρόγραμμα δεκαετούς συντήρησης εκτιμήθηκε ότι ήταν της τάξης των 550 εκατ. ευρώ. Πρόκειται ουσιαστικά για το μεγάλο έργο ΣΔΙΤ ύψους 1,2 δισ. ευρώ για τον σιδηρόδρομο, το οποίο σχεδιαζόταν από το 2020, αλλά δεν προχώρησε ποτέ. 

Ελλείψει χρηματοδότησης, «έσπασε» σε τρία επί μέρους τμήματα, με το ΣΔΙΤ για τη Βόρεια Ελλάδα να τίθεται μεν σε προτεραιότητα, αλλά με χρηματοδότηση μόλις 80 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τελικώς και αυτό το έργο απεντάχθηκε λόγω έλλειψης ωριμότητας, μετά το δυστύχημα των Τεμπών, ενώ έως σήμερα αγνοείται η τύχη του.

Σύμφωνα με τοιν Πρωθυπουργό, έχει ήδη κατατεθεί η τρίτη επικαιροποίηση του σχεδίου της ελληνικής κυβέρνησης για τον σιδηρόδρομο στην Κομισιόν, η οποία στόχο έχει τον έλεγχο της προόδου των συμφωνημένων δράσεων.

Κατά τα άλλα υπενθύμισε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη το σχέδιο συγχώνευσης του ΟΣΕ, της ΕΡΓΟΣΕ και της ΓΑΙΑΟΣΕ σε μία καινούργια εταιρεία, τους «Σιδηροδρόμους Ελλάδος», το τιμόνι της οποίας θα αναλάβουν πρόσωπα «με διεθνή αναγνώριση, με επιστημονική και θα ήλπιζα και με διακομματική αναγνώριση».

Τι περιλαμβάνει το σχέδιο της κυβέρνησης

Στην ενοποίηση των τριων εταιριών ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ στον κλάδο που αφορά το τροχαίο υλικό υπό την ομπρέλα του πρώτου και τη μετονομασία του σε «Σιδηρόδρομοι Ελλάδας» συνοψίζεται το σχέδιο της κυβέρνησης για τον σιδηρόδρομο, συνολικού κόστους 5 εκ. ευρώ με χρηματοδότηση από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Στόχος είναι η ενοποιημένη εταιρία να λειτουργεί στα τέλη του 2025, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαγωνιστική διαδικασία για τον τεχνικό σύμβουλο διοίκησης, ο οποίος θα αναλάβει τη μετάβαση και θα παραμείνει για τουλάχιστον τρία χρόνια έναντι αμοιβής 4,32 εκ. ευρώ.

Η νέα εταιρία αναλαμβάνει πλήρως τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του Διαχειριστή της Σιδηροδρομικής Υποδομής και καθίσταται υπεύθυνη για το σύνολο των μελετών και έργων που εκτελούνται επί του σιδηροδρομικού δικτύου και τη διαχείριση του τροχαίου υλικού.

Βάσει του χρονοδιαγράμματος, έως τον Ιούνιο του 2025, η νέα εταιρία πρέπει να έχει καταρτίσει στρατηγικό και επιχειρησιακό σχέδιο, που θα προετοιμαστεί μέσω δωρεάν τεχνικής βοήθειας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και να έχει συνάψει τη νέα σύμβαση απόδοσης με το εποπτεύον Υπουργείο, μέσω της οποίας θα παρακολουθείται βάσει συμφωνημένων δεικτών απόδοσης και μετρήσιμων στόχων.

Ο νέος φορέας προβλέπεται ότι θα υπογράφει σύμβαση απόδοσης και επίτευξης συγκεκριμένων στόχων με το υπουργείο στους τομείς:

– συντήρησης και ανακαίνισης της σιδηροδρομικής υποδομής,

– λειτουργίας της σιδηροδρομικής υποδομής,

– εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης και

– επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη της σιδηροδρομικής υποδομής.

Ο τεχνικός σύμβουλος, ο οποίος θα προσληφθεί εντός του έτους, θα αναλάβει τον αναλυτικό σχεδιασμό του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του νέου φορέα και θα παράσχει υποστήριξη στην ανάπτυξη και πιστοποίηση κρίσιμων συστημάτων ποιότητας για τη λειτουργία του.

Θα είναι υπεύθυνος και για την αξιολόγηση του προσωπικού προκειμένου αυτό να προσαρμοστεί στην εταιρική κουλτούρα του νέου φορέα, ενώ θα αναληφθούν δράσεις για την ενίσχυση των γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων.

Θα αναπτύξει πλήρες οργανόγραμμα της εταιρίας μέχρι και τη χαμηλότερη οργανωτική βαθμίδα και θα καθορίσει τις αρμοδιότητες κάθε μονάδας.

Αξιολόγηση του τροχαίου υλικού

Στο μεταξύ η ΓΑΙΑΟΣΕ προχωρά αυτήν την περίοδο στην αξιολόγηση του τροχαίου υλικού που έχει στην κατοχή της. Για τον σκοπό αυτό προκήρυξε διαγωνισμό με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών από εξειδικευμένο σύμβουλο, ο οποίος θα πραγματοποιήσει ταυτοποίηση, αξιολόγηση, εκτίμηση και έλεγχο του συνόλου του τροχαίου υλικού - μισθωμένου και μη μισθωμένου – συνολικά 2.889 μονάδων σε πέντε τοποθεσίες.

Ο ανάδοχος θα συντάξει Αναφορά Τεχνικού Ελέγχου για κάθε μονάδα που θα περιλαμβάνει:

• Εκτίμηση της τρέχουσας επιχειρησιακής κατάστασης και του βαθμού συντήρησης κάθε μονάδας. Έμφαση θα δοθεί στο υλικό έλξης (μηχανές, συμπεριλαμβανομένων μηχανών ελιγμών είτε πετρελαιοκίνητης, πετρέλαιο-ηλεκτροκίνητης ή ηλεκτροκίνητης έλξης και αυτοκινηταμαξών)

• Ένα συνολικό τεχνικό έλεγχο του αναφερόμενου τροχαίου υλικού, που θα περιλαμβάνει τεχνική εκτίμηση της τρέχουσας κατάστασης εκάστης μονάδας τροχαίου υλικού και εντοπισμό αποκλίσεων σε σχέση με τη βέλτιστη κατάσταση, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή, υπολογισμό της εναπομένουσας διάρκειας ζωής του τροχαίου υλικού σε έτη αποδοτικής υπηρεσίας (άνευ ανακατασκευής), συστάσεις επί των βέλτιστων διαθέσιμων μηχανισμών για τη διασφάλιση των συνθηκών διατήρησης/βελτίωσης της επιχειρησιακής κατάστασης και διάρκειας καθώς και συντήρησης του τροχαίου υλικού.

• Περιγραφή και τεκμηρίωση της πραγματικής τρέχουσας κατάστασης του τροχαίου υλικού.

Το μέγιστο προϋπολογιζόμενο ποσό αμοιβής για τη σύμβαση που θα έχει διάρκεια ενός έτους με δυνατότητα παράταση για άλλους 6 μήνες, ανέρχεται σε 978.236 ευρω συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.

Οι προτάσεις της αντιπολίτευσης

Για τις προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για τον σιδηρόδρομο μίλησε ο πρόεδρος του κόμματος, Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος απευθυνόμενος στον Πρωθυπουργό αναρωτήθηκε «πως θα πετύχουμε να έχουμε σιδηροδρομικές γραμμές ευρωπαϊκού τύπου, όταν αξιοποιήσατε τέσσερα τις χιλίοις του Ταμείου Ανάκαμψης, ενός εργαλείου ειδικού για αυτό το οικολογικό μέσο όπως είναι το τρένο».

Το ΠΑΣΟΚ προτείνει προσωρινή επαναφορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε κρατικό έλεγχο και έπειτα εξεύρεση νέου στρατηγικού επενδυτή, «διότι πολύ απλά αυτοί που ήρθαν εδώ απέτυχαν παταγωδώς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ανδρουλάκης.

Προτείνει επίσης την ανασύσταση της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) με βάση τα διεθνή πρότυπα και την άμεση εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων στην παροχή τεχνογνωσίας και εποπτείας με ηγεσία υψηλού συμβολισμού και ευρύτατης αποδοχής.

Σύμφωνα με τον κ. Ανδρουλάκη, η νέα αυτή Αρχή θα πρέπει να είναι και υπεύθυνη για την εκπαίδευση και πιστοποίηση του προσωπικού του ΟΣΕ.

Αναφερόμενος στο ζήτημα της αξιολόγησης είπε πως η αξιοκρατία στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού του ΟΣΕ ήταν στις προτάσεις του κόμματος από πρόπερσι, ενώ κατηγόρησε τον κ. Μητσοτάκη ότι «ως άλλοθι» το θυμήθηκε φέτος. Στο πλέγμα των προτάσεων συμπεριέλαβε τον εκσυγχρονισμό των μέσων, σημειώνοντας: «Από τότε φωνάζαμε, όταν ήταν ακόμη ανοιχτό το ταμείο Ανάκαμψης, χρησιμοποιήστε περισσότερα για αυτά τα σύγχρονα μέσα».

Ο κ. Ανδρουλάκης ολοκλήρωσε τη δέσμη μέτρων μιλώντας για την ανάγκη «ανεξαρτητοποίησης» του ΕΟΔΑΣΑΑΜ: «Έχουμε χρέος ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ να γίνει ανεξάρτητη αρχή και όχι αρχή υπό τον εκάστοτε υπουργό. Κι αυτή είναι μια δέσμευσή μας απέναντι στον ελληνικό λαό».

Κάνοντας ειδική αναφορά στο καθεστώς προσλήψεων στον ΟΣΕ, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ανέφερε: «Αν τα ρουσφέτια σας και τα ρουσφέτια της οικογένειάς σας τα βάλουμε σε μια γραμμή, είναι μεγαλύτερα από τη σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα-Θεσσαλονίκη».

Η αναφορά του Πρωθυπουργού στο ζήτημα της αξιολόγησης προκάλεσε τα πυρά και του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτη Φάμελλου, ο οποίος ανέφερε πως προέχει η αξιολόγηση του κ. Μητσοτάκη και της κυβέρνησης: «Πριν την αξιολόγηση υπαλλήλων προέχει η αξιολόγηση της κυβέρνησης. Πόσο υποκριτικό είναι ένας πρωθυπουργός που δεν θέλει να αξιολογηθεί, που δεν έχει έρθει καν στη Βουλή για να λογοδοτήσει, που όταν ήταν υπουργός είχε προχωρήσει σε απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων χωρίς αξιολόγηση, ένας Πρωθυπουργός της πελατειακής ΝΔ που με ρουσφέτια δημιούργησαν ένα πελατειακό κράτος να μιλά σήμερα για αξιολόγηση», ανέφερε.

Την αξιολόγηση της κυβέρνησης πρότεινε και ο γ.γ. του ΚΚΕ, Δημητρης Κουτσούμπας, ο οποίος απευθυνόμενος στον κ. Μητσοτάκη υπογράμμισε: «Αντί να προτείνετε όλα αυτά περί αξιολόγησης στο Δημόσιο με τη νέα συνταγματική αναθεώρηση, καλύτερα να προτείνετε την κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών γιατί προέχει η αξιολόγηση της κυβέρνησης, των υπουργών και των βουλευτών».

Συνέχισε λέγοντας πως «πάλι θα βρείτε κανέναν εργαζόμενο, κανένα σταθμάρχη που κοιμήθηκε, κανέναν άλλο που έκανε το προσωπικό λάθος και πάει λέγοντας. Όχι να μην κάτσουν στο σκαμνί κι αυτοί, να κάτσουν όλοι όσοι ευθύνονται, αλλά όχι να βλέπουμε το δεντράκι και να μας φεύγει το δάσος», τόνισε.

«Εντείνει το σοκ που ήδη βρίσκεται η Ευρώπη»: Καθηγητής «μεταφράζει» την ομιλία του Τραμπ στο Κογκρέσο

Ο Φάμελλος με ενωτική «γραμμή» στη μομφή και αίτημα να παραιτηθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη

Το βράδυ της Παρασκευής η ψηφοφορία για την πρόταση δυσπιστίας - Όλη η διαδικασία και η μάχη των αρχηγών

Ποια γραμμή υιοθετεί η κυβέρνηση απέναντι στην πίεση της αντιπολίτευσης: Τα μηνύματα Μητσοτάκη στη Βουλή