Τέμπη: Η ακτινογραφία του πορίσματος Καρώνη – Τα έλαια σιλικόνης και το ηλεκτρικό τόξο

Στην «ενοχοποίηση» των ελαίων σιλικόνης υπό τις συνθήκες που δημιουργήθηκαν από την πρόκληση ηλεκτρικού τόξου στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών που κόστισε τη ζωή 57 ανθρώπων, καταλήγει το πόρισμα του καθηγητή του εργαστηρίου Τεχνολογίας Καυσίμων και Λιπαντικών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Δημήτρη Καρώνη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣΕλλάδα | 13.05.2025 14:50 Λάρισα: Σοκάρει ο ξάδερφος του μητροκτόνου - «Μου είπε ότι θα μεταφέρουμε μπάζα με το πάπλωμα»

Το συμπέρασμα του πορίσματος Καρώνη

Το πολυαναμενόμενο πόρισμα κατατέθηκε στον Εφέτη Ανακριτή και δόθηκε στη δημοσιότητά περίπου 14 μήνες μετά την παραγγελία του και μόλις μία ημέρα μετά τις ανακοινώσεις σε πανηγυρικό κλίμα για την υπογραφή νέας σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της μητρικής εταιρίας της Hellenic Train με επενδύσεις ύψους 360 εκ. ευρώ. Αν και είναι αρκετά προσεκτικό σε επίπεδο διατυπώσεων σε ορισμένα σημεία, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπό συνθήκες τα έλαια σιλικόνης μπορεί να συμμετείχαν στην πυρκαγιά. Αφήνει όμως και αυτό «γκρίζες ζώνες» αναφορικά με τη δημιουργία της πυρόσφαιρας αδυνατώντας να καταλήξει σε βεβαιότητες. Φαίνεται όμως πως καταλήγει σε αποκλεισμούς, όπως συμβαίνει με το ενδεχόμενο ύπαρξης εύφλεκτου φορτίου στην εμπορευματική αμαξοστοιχία, το οποίο απορρίπτει.

Ειδικά σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των ελαίων σιλικόνης στη φωτιά που προκλήθηκε, το πόρισμα την αποδίδει σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργία ηλεκτρικού τόξου μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών, γεγονός το οποίο φαίνεται να συμφωνεί τόσο με προηγούμενα πορίσματα πραγματογνωμόνων, όσο και με αυτό που έχει καταθέσει στη δικογραφία η ίδια η Hellenic Train και είχε παρουσιάσει το «ethnos.gr». Υπό αυτήν την έννοια παρά την πολύμηνη αναμονή, το εν λόγω πόρισμα δε φαίνεται να εισφέρει κάποια καινούρια ή ασφαλέστερη εξήγηση αναφορικά με τα αίτια της δημιουργίας της πυρόσφαιρας.

Όπως επισημαίνεται στο πόρισμα των 123 σελίδων του καθηγητή Καρώνη, το οποίο αφιερώνεται – όπως επισημαίνεται - στη μνήμη των 57 θυμάτων, «το έλαιο σιλικόνης σε φυσιολογικές συνθήκες δεν μπορεί να σχηματίσει πύρινη σφαίρα». Ωστόσο η συμπεριφορά του μπορεί να αλλάξει υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου: «Ο σχηματισμός πύρινης σφαίρας υπό συνθήκες ηλεκτρικού τόξου υψηλής έντασης ρεύματος είναι εφικτός. Αυτό σημαίνει πως και στην περίπτωση του υπό διερεύνηση τραγικού δυστυχήματος, είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο, αφού έχουν καταγραφεί αναλαμπές που αποδίδονται σε ηλεκτρικό τόξο».

Ως προς την πιθανότητα καύσης των ελαίων σιλικόνης, στην έκθεση επισημαίνεται ότι «τα έλαια σιλικόνης με αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να αναφλεγούν όταν η θερμοκρασία υπερβεί τους 300 βαθμούς Κελσίου και εν συνεχεία να καούν». Ωστόσο η συμμετοχή τους αφορά τη φωτιά και που ακολούθησε και όχι την ίδια τη δημιουργία της πυρόσφαιρας: «Η θερμοκρασία των ελαίων πρέπει να ήταν στην περιοχή των 90 βαθμών Κελσίου και κατά συνέπεια πολύ χαμηλότερη του σημείου ανάφλεξης των ελαίων. Αρα όσον αφορά την καύση είναι λογικό να υποτεθεί ότι τα έλαια σιλικόνης συμμετείχαν στην πυρκαγιά λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούσαν μετά την ανάπτυξη της πύρινης σφαίρας», υπογραμμίζεται.

Εξετάζοντας τη θεωρία της δημιουργίας πυρόσφαιρας από τον σχηματισμό εκνεφώματος από τα έλαια σιλικόνης, δηλαδή πολύ μικρών σταγονιδίων, ο διερευνητής υπογραμμίζει πως αυτό δεν κατέστη δυνατό να αποσαφηνιστεί. Αναφέρει ότι «η αβεβαιότητα στην εκτίμηση εάν θα μπορούσαν να σχηματιστούν σταγονίδια κατά την έξοδο του ελαίου σιλικόνης τα πρώτα κρίσιμα δευτερόλεπτα μετά την πρόσκορυση των συρμών είναι πολύ μεγάλη». Εξηγεί πως η υψηλή ταχύτητα του ελαίου (λόγω της υψηλής ταχύτητας των συρμών πριν τη σύγκρουση) και της εκτιμώμενης σταδιακής ρήξης του τοιχώματος του μετασχηματιστή είναι συνθήκες που «θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ευνοικές για το σχηματισμό σταγονιδίων, αλλά δεν είναι εφικτό να γίνει σχετικός υπολογισμός».

Θέση παίρνει ο πραγματογνώμονας και όσον αφορά την ύπαρξη πιθανού εύφλεκτου φορτίου στην εμπορευματική αμαξοστοιχία, παρά το γεγονός ότι στο πόρισμα υπάρχει η παραδοχή πως τα συμπεράσματα βασίζονται αποκλειστικά στην έκθεση αυτοψίας της αστυνομίας και στα τρία βίντεο που παραδόθηκαν με διετή καθυστέρηση προς έρευνα και την εγκυρότητά τους αμφισβητούν εξαρχής οι οικογένειες των θυμάτων. Ο κ. Καρώνης, πάντως, καταλήγει ότι βάσει αυτών των στοιχείων «δε φαίνεται να υπήρχε στην εμπορική αμαξοστοιχία φορτίο με πτητικό υλικό από το οποίο θα μπορούσε να σχηματιστεί νέφος εύφλεκτων ατμών που θα οδηγούσε σε σχηματισμό πύρινης σφαίρας». Επιπλέον απαντά πως τα ευρήματα των αναλύσεων του Γενικού Χημείου του Κράτους δεν μπορούν να συσχετιστούν με το περιεχόμενο της εμπορευματικής αμαξοστοιχίας.

Αναπάντητα ερωτήματα

Φαίνεται, πάντως, ότι και το πόρισμα Καρώνη το οποίο παραγγέλθηκε περισσότερο από έναν χρόνο μετά το δυστύχημα, αφήνει όπως και τα προηγούμενα αρκετά αναπάντητα ερωτήματα.

Ως προς το εάν δικαιολογούνται τα ευρήματα των αναλύσεων του Γενικού Χημείου του Κράτους από την ίδια τη σύσταση των υλικών των 183 δειγμάτων που αναλύθηκαν, το πόρισμα δεν καταλήγει σε κάποιο σαφές συμπέρασμα. Συγκεκριμένα, αφού αναφέρει ότι ορισμένες ενώσεις όπως οι αρωματικοί υδρογονάνθρακες που ανιχνεύθηκαν θα μπορούσαν να οφείλονται στα έλαια σιλικόνης ή ακόμα και να σχετίζονται με μικροοργανισμούς που διαβιούν στο έδαφος, καταλήγει πως «αυτές οι παρατηρήσεις υποδεικνύουν τη δυσκολία να υπάρξει μια σαφής απάντηση στο ερώτημα».

Επιπλέον τονίζεται ότι «σε πολλές περιπτώσεις η έρευνα στη διεθνή βιβλιογραφία δεν έδωσε κάποιο αποτέλεσμα καθώς δε βρέθηκαν εργασίες που θα μπορούσαν να συσχετιστούν με κάποια από τα ευρήματα των αναλύσεων του ΓΧΚ».

Κατ΄εκτίμηση δηλώνεται ότι είναι και το συμπέρασμα αναφορικά με τον συσχετισμό των αναλύσεων με τα υλικά κατασκευής των δύο αμαξοστοιχιών, καθώς αναφέρεται πως «δεν υπάρχει καταγραφή των υλικών κατασκευής των ηλεκτραμαξών, των επιβαταμαξών και των φορταμαξών των συρμών, επομένως θα γίνει μια κατ΄εκτίμηση απάντηση με βάση τα βασικά υλικά που λογικά υπάρχουν σε τέτοιους είδους κατασκευές».

Ολόκληρο το πόρισμα του ΕΜΠ

Το πόρισμα του ΕΜΠ για τα Τέμπη σήκωσε «θύελλα»: «Πόλεμος» κυβέρνησης-αντιπολίτευσης - «Καταρρέει το αφήγημα»

«Όχι» των φαρμακοποιών σε παράδοση ακριβών φαρμάκων από courier στο σπίτι - Γιατί διαφωνούν

Φρίκη στη Νέα Ιωνία: Συνελήφθη 42χρονος για ασέλγεια ανηλίκου σε δημόσιο χώρο

Διπλωματία σε αναμονή: Ακυρώνεται ή αναβάλλεται; Στον «αέρα» η συνάντηση κορυφής της 15ης Μαΐου στην Κωνσταντινούπολη