Θεσσαλονίκη: Ο οδικός χάρτης για την εκλογή νέου πρύτανη στο ΑΠΘ μετά την απόφαση του ΣτΕ

Άμεσα αναμένεται να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για την εκλογή νέου πρύτανη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μετά τη δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ακύρωσε τη διαπιστωτική πράξη εκλογής του καθηγητή Χαράλαμπου Φείδα στο αξίωμα του πρύτανη.

Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η απόφαση του ΣτΕ, με την οποία έγινε αποδεκτή η προσφυγή του καθηγητή Κυριάκου Αναστασιάδη (μέλους του Συμβουλίου Διοίκησης και υποψήφιου πρύτανη), κοινοποιήθηκε σήμερα το πρωί στο νομικό τμήμα του ΑΠΘ. Άμεσα το αρχαιότερο μέλος της Συγκλήτου του ΑΠΘ θα πρέπει να συγκαλέσει το Συμβούλιο Διοίκησης του ιδρύματος για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων που είχαν υποβληθεί το 2024 και την επανάληψη της εκλογικής διαδικασίας. Το Συμβούλιο Διοίκησης του ΑΠΘ με τη σειρά του θα διαπιστώσει ποιο είναι το αρχαιότερο μέλος του -ο καθηγητής Απόστολος Αποστολίδης-, ο οποίος θα αναλάβει την ευθύνη διεξαγωγής, εντός πέντε ημερών, της διαδικασίας εκλογής του νέου πρύτανη, ενώ μέχρι την ολοκλήρωσή της, θα είναι ο πρυτανεύων.

Εφόσον με την απόφαση του ΣτΕ έχει κριθεί οριστικά ως απαράδεκτη η υποψηφιότητα του κ. Φείδα, η ψηφοφορία θα διεξαχθεί μεταξύ των δύο έτερων μελών ΔΕΠ του Συμβουλίου Διοίκησης που ήταν υποψήφιοι για το αξίωμα του πρύτανη το 2024, δηλαδή μεταξύ των καθηγητών Κυριάκου Αναστασιάδη και Στράτου Στυλιανίδη.

Στην πρώτη ψηφοφορία για την εκλογή πρύτανη απαιτείται πλειοψηφία 8 στο σύνολο των 11 μελών του συμβουλίου διοίκησης. Αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία, η διαδικασία επαναλαμβάνεται την επόμενη εργάσιμη ημέρα, οπότε απαιτείται η πλειοψηφία 7/11 και αν πάλι δεν επιτευχθεί επαναλαμβάνεται την επόμενη εργάσιμη ημέρα, οπότε απαιτείται η πλειοψηφία 6/11.

Με την εκλογή πρύτανη εκδίδεται διαπιστωτική πράξη και δημοσιεύεται σε ΦΕΚ.

 Η απόφαση του ΣτΕ

Το Γ΄ Τμήμα του ΣτΕ με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Διομήδη Κυριλλόπουλο και εισηγήτρια την σύμβουλο Επικρατείας Μαρλένα Τριπολιτσιώτη, με τις υπ΄ αριθμ. 986 και 987/2025 αποφάσεις του, ακύρωσε τις εκλογές στο ΑΠΘ καθώς ο κ. Φείδας είχε δηλώσει ότι θα μοιραστεί την πρυτανική θητεία του με τον Απόστολο Αποστολίδη, κάτι το οποίο δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία για τα ΑΕΙ, ενώ έκρινε ότι στις νέες αρχαιρεσίες που θα διεξαχθούν στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να συμμετέχει ο κ. Φείδας.

Συγκεκριμένα, από τις διατάξεις του ν. 4957/2022 για την εκλογή Πρύτανη Α.Ε.Ι. συνάγεται ότι ο νομοθέτης αποσκοπεί στην υποβολή υποψηφιοτήτων για πλήρη θητεία. To ΣτΕ έκρινε μη νόμιμη την υποβολή υποψηφιότητας από τον τελικώς αναδειχθέντα πρύτανη, δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει και δεν αμφισβητείται ότι είχε εκδηλώσει  κατ’ αναμφισβήτητο τρόπο την πρόθεσή του να διαμοιράσει την πρυτανική θητεία με έτερο μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης. Συνεπώς το ΣτΕ ακύρωσε τη διαπιστωτική πράξη εκλογής του ως κ. Φείδα στο αξίωμα του Πρύτανη. 

Το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ

Με την 986/2025 απόφαση του Γ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκαν τα ακόλουθα:

1. Όπως έχει παγίως κριθεί, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 45 παρ. 4 του π.δ/τος 18/1989 (Α΄ 8), παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας, προσβλητή με αίτηση ακύρωσης, στοιχειοθετείται στην περίπτωση που με ειδική διάταξη νόμου επιβάλλεται στη Διοίκηση η υποχρέωση να ενεργήσει ή να ρυθμίσει συγκεκριμένη σχέση με την έκδοση εκτελεστής διοικητικής πράξης, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις και υποβληθεί σχετική αίτηση του διοικουμένου ενώπιον του αρμοδίου οργάνου, συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Εν προκειμένω, ούτε στις διατάξεις του ν. 4957/2022 ούτε σε διατάξεις άλλου τυπικού ή ουσιαστικού νόμου προβλέπεται αρμοδιότητα του Σ.Δ του Α.Ε.Ι. να ανακηρύσσει τους υποψήφιους για το αξίωμα του Πρύτανη ή να εξετάζει το παραδεκτό της υποβολής των σχετικών υποψηφιοτήτων, το δε Σ.Δ. του Α.Π.Θ. δεν είχε αρμοδιότητα να εξετάσει ένσταση του αιτούντος κατά της υποψηφιότητας του τελικώς αναδειχθέντος Πρύτανη και να προβεί στην έκδοση πράξης έχουσας εκτελεστό χαρακτήρα επί της ένστασης αυτής. Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση, κατά το μέρος που στρέφεται κατά της σιωπηρής ανάδειξης από το Σ.Δ. του καθ΄ού Πανεπιστημίου ορισμένου μέλους του ως υποψηφίου Πρύτανη, άλλως κατά της παράλειψης του Σ.Δ. να απορρίψει ως απαράδεκτη την υποψηφιότητα αυτή, ασκείται απαραδέκτως

2. Από τις διατάξεις του ν. 4957/2022, οι οποίες ρυθμίζουν τη συγκρότηση και τη λειτουργία των Σ.Δ. των Α.Ε.Ι. και τη διαδικασία εκλογής Πρύτανη καθώς και από τη σχετική Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος υποβολής υποψηφιοτήτων για το αξίωμα του Πρύτανη του Α.Π.Θ., συνάγεται ότι ο νομοθέτης αποσκοπεί σε υποψηφιότητες υποβαλλόμενες για το πλήρες διάστημα της πρυτανικής θητείας και συνοδευόμενες από τεκμηριωμένη πρόταση εκάστου υποψηφίου για το σχέδιο ανάπτυξης και την εύρυθμη λειτουργία του Α.Ε.Ι. καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του υποψηφίου αυτού. Η ρύθμιση αυτή υπαγορεύεται από λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενους στη δυνατότητα του Α.Ε.Ι να αναπτυχθεί βάσει σταθερού και μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδίου, την ευθύνη ολοκλήρωσης του οποίου θα αναλάβει ο εκπονήσας αυτό, καθώς και στην αποφυγή συχνών εκλογικών διαδικασιών για το πρυτανικό αξίωμα.

3. Εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και δεν αμφισβητείται, ο εκλεγείς Πρύτανης του Α.Π.Θ. μετέσχε στη διαδικασία που προηγήθηκε της εκλογής εκδηλώνοντας κατ΄ αναμφισβήτητο τρόπο την πρόθεσή του να παραιτηθεί μετά το τέλος της πρώτης διετίας, ώστε να διαμοιράσει την πρυτανική θητεία με έτερο εσωτερικό μέλος του Σ.Δ. κατά τρόπο ώστε να υπηρετήσει ο καθένας το ήμισυ της θητείας. Το στοιχείο δε αυτό ελήφθη υπόψιν από τα μέλη του Σ.Δ. κατά την εκλογή του ως άνω στο αξίωμα του Πρύτανη. Ωστόσο, ο διαμοιρασμός της θητείας του Πρύτανη δεν είναι νόμιμος, διότι από τις κρίσιμες διατάξεις των άρθρων 8 παρ.1 και 3 περ. α και 11 παρ.1 του ν. 4957/2022 συνάγεται ότι ο νομοθέτης αποβλέπει στην ολοκλήρωση της προκηρυσσόμενης θητείας μόνον από τον επιλεγέντα, προκειμένου να εφαρμοστεί το προτεινόμενο από αυτόν σχέδιο ανάπτυξης του Α.Ε.Ι και να αποφευχθούν οι αλλεπάλληλες εκλογικές διαδικασίες. Ενόψει τούτου, η υποψηφιότητα του επιλεγέντος καθηγητή για το αξίωμα του Πρύτανη δεν υποβλήθηκε νομίμως, η δε προσβαλλόμενη 43153/8.2.2024 πράξη του ασκούντος καθήκοντα Πρύτανη, με την οποία διαπιστώθηκε η εκλογή του ως άνω καθηγητή ως Πρύτανη και η οποία ερείδεται στην ως άνω μη νομίμως υποβληθείσα υποψηφιότητα, είναι ομοίως μη νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση.

Το μήνυμα του Χ. Φείδα στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας του ΑΠΘ

Σε επιστολή του στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας του ΑΠΘ ο Χαράλαμπος Φείδας εκφράζει τις ευχαριστίες του και κάνει έναν σύντομο απολογισμό της θητείας του.

«Σας ευχαριστώ από καρδιάς για το μοναδικό ταξίδι που μου χαρίσατε κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως Πρύτανη. Τώρα, μετά από τις προσφυγές των συνυποψηφίων μου, η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας το ανακόπτει, χωρίς να μου δίνει τη δυνατότητα να διεκδικήσω πάλι τη θέση στην οποία εκλέχθηκα, έχοντας καταθέσει μία υποψηφιότητα με σχέδιο ανάπτυξης για το ΑΠΘ - που ήδη υλοποιείται-, μία υποψηφιότητα ακαδημαϊκά αυτόνομη, απαλλαγμένη από κομματικές δεσμεύσεις ή προσωπικές βλέψεις», αναφέρει και προσθέτει: «Τους δεκαπέντε μήνες που υπηρέτησα το ΑΠΘ από τη θέση του Πρύτανη, με τη συνεργασία των τεσσάρων άξιων αντιπρυτάνεων, εστίασα αφενός στην επίλυση των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων, ώστε το ΑΠΘ να βρει τους κανονικούς του ρυθμούς και να θωρακιστεί θεσμικά. Αφετέρου, και παρά τα ποικίλα εμπόδια, προχώρησα στην υλοποίηση του τετραετούς σχεδίου ανάπτυξής του που είχα καταθέσει ενόψει της εκλογής μου το 2023. Στόχος ήταν το ΑΠΘ να βελτιώσει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, να ενδυναμώσει την εξωστρέφεια και τη θέση του σε διεθνές επίπεδο, με σκοπό την επίτευξη υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου. Στο πλαίσιο αυτό επιτεύχθηκαν ή δρομολογήθηκαν σειρά έργων για την υλικοτεχνική υποδομή και την ανάπτυξη του Ιδρύματος και πολλά άλλα που δεν είναι η ώρα να αναφερθούν».

Το μήνυμα Κ.Αναστασιάδη στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας του ΑΠΘ

Σε επιστολή του στα μέλη ΔΕΠ του ΑΠΘ ο καθηγητής Κυριάκος Αναστασιάδης αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Με τη χθεσινή απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (ΣτΕ), κρίθηκε η νομιμότητα της εκλογής Πρύτανη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο υπό το φως του μοναδικού ερωτήματος που έθετα στην προσφυγή μου, για το εάν ο νόμος επιτρέπει σε δυο μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης (ΣΔ) να διαμοιράσουν την πρυτανική θητεία. Το ΣτΕ έκρινε ότι η υποψηφιότητα που κατατίθεται με αυτό το σκεπτικό, δεν πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου, ο οποίος απαιτεί από τον κάθε υποψήφιο να έχει την αυτονόητη δυνατότητα να διενεργήσει τετραετή θητεία, με σκοπό να υλοποιήσει το τετραετές αναπτυξιακό σχέδιο που υποβάλλει με την υποψηφιότητά του. Κατόπιν αυτού, ακυρώνεται η εκλογή του συναδέλφου Χαράλαμπου Φείδα και η διαδικασία της ψηφοφορίας ενώπιον του ΣΔ θα πρέπει να επαναληφθεί όπως ορίζει η απόφαση, χωρίς δηλαδή τη δική του υποψηφιότητα που κρίθηκε ότι παρανόμως υποβλήθηκε για τον παραπάνω λόγο. Προσωπικά, δεν έπαψα ποτέ να πιστεύω στο δίκαιο της ένστασής μου που έγινε στο ακέραιο δεκτή από το ΣτΕ, το οποίο με την απόφασή του έκρινε αυτό που δε θα έπρεπε να μας έχει απασχολήσει καθόλου, δηλαδή τη νομιμότητα της εκλογής του Πρύτανη δεκαέξι μήνες πριν. Τι μένει να κριθεί περαιτέρω; Η πορεία μας! Το μέλλον του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου». Κατά της εκλογής του κ. Φείδα είχε προσφύγει και ο καθηγητής Στράτος Στυλιανίδης, η προσφυγή του οποίου απορρίφθηκε από το ΣτΕ.

Επικοινωνία Μητσοτάκη - Σίσι για Ιερά Μονή Σινά: Στην Αίγυπτο Ελληνική αντιπροσωπεία για ολοκλήρωση της συμφωνίας

Πώς η ενεργειακή εξάρτηση της Δύσης χρηματοδοτεί τον πόλεμο της Ρωσίας - Το κέρδος ξεπερνάει τα 880 δισ. ευρώ

Πώς ξεσκεπάστηκε εγκληματική οργάνωση που «ξάφριζε» σπίτια στην Αττική: Καρέ-καρέ η δράση τους

«Θα παγώσουμε»: Νέο τρομακτικό σενάριο για το... τέλος της ανθρωπότητας - Τι λένε επιστήμονες